به گزارش «پایگاه خبری بورس کالای ایران» ، سیدعلی حسینی، با اشاره به نوپا بودن بورس انرژی در بازار سرمایه، گفت: بورس انرژی ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل بسیاری دارد که از طرف مسئولان و بخش‌هایی که با حوزه انرژی به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در ارتباط هستند، جدی گرفته نشده و استفاده نمی‌شود.
مدیرعامل بورس انرژی، ادامه داد: البته بسیاری از فعالان در حوزه بازار سرمایه بر این باورند که حتی ظرفیت‌های خود بازار سرمایه و بورس اوراق بهادار نیز در شرایط کنونی به‌درستی و کامل شناسایی نشده است به همین دلیل هم بخش نوین و تجربه‌‌نشده‌ای مانند بورس انرژی بیش از پیش ناشناخته مانده و ظرفیت‌‌هایش شناسایی نشده است. چندی پیش همایشی در مورد ظرفیت‌های جذب و جلب سرمایه‌گذاری از طریق بازار سرمایه در بخش نفت با عنوان «استراتژی‌های تأمین مالی بین‌المللی با رویکرد بازار سرمایه» برگزار شد. در این همایش به موضوع‌های مختلفی پرداخته شد که مهم‌ترین آن تأمین مالی در حوزه انرژی به‌خصوص در صنایع پایین‌دست بود. طبق مقررات جدید و بر اساس قوانین اصل ۴۴ قانون اساسی تأمین مالی و سرمایه‌گذاری در پایین‌دست بخش نفت و انرژی بر عهده بخش خصوصی است؛ به همین دلیل هم بازار سرمایه و بورس انرژی می‌توانند در این حوزه نقش اساسی و اصلی ایفا کنند. البته مدیرعامل بورس انرژی نیز معتقد است که نه‌تنها ظرفیت‌های بورس انرژی شناخته نشده بلکه از ظرفیت‌های کنونی نیز چه در حوزه تأمین مالی و چه درحوزه ابزارها به‌درستی استفاده نشده است.
با وجودی که موضوع تأمین مالی از طریق بازار سرمایه مدتی است که دنبال می‌شود، اما هنوز شاهد اتفاق مهم یا شاخصی در این حوزه نیستیم. از دید شما چه ظرفیتی برای جذب سرمایه در این بخش و تأمین مالی در بورس انرژی یا به‌طورکلی بازار سرمایه وجود دارد؟
از بازار سرمایه به‌خصوص بورس انرژی و ظرفیت‌های آن برای تأمین مالی پروژه‌ها استفاده نشده است و هنوز ظرفیت‌های ناشناخته بسیاری در این بخش وجود دارد. در حال حاضر صندوق‌های سرمایه‌گذاری حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی جمع‌آوری کرده‌اند که رقم کمی نیست؛ بنابراین ظرفیت برای جذب و جلب نقدینگی وجود دارد و ما می‌توانیم این منابع جذب شده را به بخش‌های دیگر هم هدایت کنیم. امکان این وجود دارد که ما صندوق‌های دیگری مانند صندوق پروژه هم تأسیس کنیم و از این منابع که منابع صندوق‌های سرمایه‌گذاری است، در توسعه صنایع نفت گاز و برق استفاده کنیم؛ بنابراین امکان و ظرفیت تأسیس صندوق‌هایی مانند صندوق پروژه‌های مپنا وجود دارد؛ اما نکته مهم این است که از نظر من از این ظرفیت‌ها در بازار سرمایه استفاده کافی و درست نشده است.
در حوزه ابزارها چطور؛ آیا در حوزه بورس انرژی به غیر از اوراق سلف نفتی کار دیگری انجام شده یا ظرفیت انجام کار جدید وجود دارد؟
حوزه ابزارها حوزه پیچیده، سخت و متفاوتی است. طراحی ابزار، گرفتن مجوزهای لازم و انتشار نخستین روال و روندی است که باید برای یک ابزار انجام شود. در سال ٨٩ روزی که برای نخستین‌بار صکوک اجاره را منتشر کردیم، هیچ‌‌کسی نمی‌دانست صکوک چیست. این اوراق برای اجاره یک فروند ایرباس بود؛ اما امروز بعد از پنج یا شش سال که از آن تاریخ می‌گذرد، از واژه «صکوک» در بودجه سالانه کشور نام برده می‌شود. بیشتر مسئولان هم با این شیوه کار و اوراق آشنا هستند و صکوک را یکی از روش‌های تأمین مالی می‌شناسند. این شناخت زمان برده است؛ یعنی از سال ٨٩ تا ٩٤. همین موضوع نشان‌دهنده سخت بودن کار ابزارسازی است. در کشور ما این مشکل نیز وجود دارد که به‌طورکلی در امور اجرایی (چه پروژه‌های مهندسی و چه پروژه‌های مالی مثل ابزارسازی) آهسته حرکت می‌کنیم؛ اما به هر حال و با تمام این محدودیت‌ها قانون بازار سرمایه و اوراق بهادار به ما امکان بسیار خوبی را برای ابزارسازی داده است.
برای نمونه آیا طرح جدیدی برای تأمین مالی در حوزه بورس انرژی وجود دارد که بتوان به‌عنوان یک قدم جدید در جهت تأمین مالی در این بازار به آن استناد کرد؟
در حال حاضر پروژه‌های زیادی در بورس انرژی برای کارکردن و نمونه وجود دارد و ما به‌طور مشخص بر روی طرح صندوق پروژه‌ها تحقیق و بررسی می‌کنیم. یکی از جدیدترین کارهای بورس انرژی صندوق پروژه مپناست. از طرف بورس انرژی تمام کارهای این صندوق پروژه انجام شده است و ما برای عرضه آن منتظر مجوز سازمان بورس هستیم. ما طیف متنوعی در خریداران بورس انرژی داریم. در حوزه برق کل شرکت‌های توزیع برق جزو خریداران ما هستند؛ چراکه حوزه بورس‌های کالایی خریدار خاص خودش را دارد. مشتریان یا خریداران به‌راحتی بازار را شناسایی کرده و در بازار فعال می‌شوند؛ ما از این نظر مشکلی نداریم. تمام عرضه‌‌کننده‌های عمده ما هر ٩ پالایشگاه، شرکت ملی نفت و شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی همه در بورس انرژی عرضه‌کننده هستند. تمام مصرف‌کننده‌های محصولات هم شناسایی شده و در حال فعالیت هستند. با برداشته شدن تحریم‌ها باید نقل و انتقال ارز روان شود؛ چون عرضه صادراتی کالا مستلزم نقل‌وانتقال روان و راحت ارز است و باید جابه‌جایی ارز به‌راحتی صورت بگیرد. این موضوع می‌تواند به کل بازار سرمایه کمک کند.
اوراق گواهی ظرفیت که با همکاری وزارت نیرو و بورس انرژی قرار بود، منتشر شود به کجا رسید و نتیجه‌اش چه شد؟
مجوز گواهی ظرفیت از کمیته فقهی سازمان بورس و شورایعالی بورس هم گرفته شده است. متقاضی انتشار وزارت نیرو است و فقط طراحی و ارایه کار با بورس انرژی است. کار طراحی به پایان رسیده و این اوراق به معاونت برنامه‌ریزی وزارت نیرو سپرده شده است. از این به بعد کار در دست وزارت نیرو است و آنها باید برای اقدام نهایی درخواست بدهند و ما نمی‌توانیم این اوراق را برای خودمان منتشر کنیم.
اگر تا به این لحظه درخواستی برای انتشار وجود نداشته هیچ مشکلی وجود ندارد شاید وزارت نیرو نیازی به این اوراق نداشته است. برای تأمین مالی چندین راه دارد؛ یکی از راه‌های تأمین مالی ممکن است اوراق گواهی ظرفیت باشد و هر روش نیز قیمت تمام‌شده متفاوت با بقیه دارد؛ شاید وزارت نیرو یا مجریان این وزارتخانه برای تأمین مالی راه دیگری را تشخیص و ترجیح داده‌اند؛ برای مثال اگر وزارت نفت تأمین‌کننده مالی خارجی پیدا کند، لزومی ندارد که برای تأمین مالی به بازار داخل با هزینه بالاتر اقدام به تأمین سرمایه کند بنابراین مسأله‌ای وجود ندارد، اما ترجیح وزارت نیرو یا پیمانکاران این وزارتخانه هستند که تعیین‌کننده برای انتشار یا عدم انتشار این اوراق هستند. در هر حال این ابزار طراحی شده و مدل اجرایی آن هم درآمده است، فقط باید متقاضی که نیاز به پول دارد برای استفاده اقدام کند. فقط متقاضی این اوراق باید سازنده نیروگاه بوده و مجوزهای لازم از وزارت نیرو را اخذ کرده باشد و پس از انجام شدن این مراحل اقدام به تأمین مالی از طریق این اوراق کند.
منبع: شهروند
ارسال نظر