به گزارش کالاخبر به نقل از ایکنا، ساسان شاه‌ویسی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و کارشناس مسائل اقتصادی درباره تأثیر بورس کالا بر کنترل تورم و عادلانه شدن قیمت‌ها گفت: ابتدا باید مشخص شود سیاستگذار مالی و پولی یا به عبارت بهتر سیاست‌های اقتصادی چه نقشی را برای بازار سرمایه تعریف کرده است و از سوی دیگر باید مشخص شود کارکرد و وضعیت بازارهای چهارگانه اعم از بازارهای مالی، کار، سرمایه و پولی چه قابلیت‌هایی را از خود بروز داده‌اند و شرایط بازار در چه موقعیتی است، یعنی بازار در شرایط رکودی یا شکست بازار به سر می‌برد یا در شرایط رونق و اوج.

وی افزود: اینها هریک برای ما چهارچوبی را تعریف می‌‎کنند و نگاه ما به بازار و ابزارهایی را که در بازار می‌توانند کارایی به وجود آورند قطعاً تغییر خواهد داد.

تداوم اصلاح در ظرفیت‌های بازار سرمایه

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ادامه داد: مشخصاً یکی از مهمترین مؤلفه‌هایی که همواره اصرار داریم مورد توجه قرار گیرد این است که ظرفیت‌های بازار سرمایه به صورت مداوم اصلاح شود، چون بازار سرمایه ظرفیت‌هایی را در خود جای داده که به واسطه آن می‌توان چالش‌های محیط اقتصادی و شوک‌های ارزی، پولی و به طور کلی شوک‌های بیرونی را اصلاح کرد.

شاه‌ویسی تأکید کرد: عدم اصلاح سیاست‌های مرتبط با بازار سرمایه می‌تواند تنش‌هایی را در درون خود به وجود آورد، بنابراین ضروری است سازوکارهای مرتبط با بازار سرمایه طوری تنظیم شوند که نسبت به کل سیاست‌ها اثربخشی داشته باشد.

وی با بیان این مطلب که بورس کالا و به طور کلی بازار سرمایه از کشش‌پذیری بالایی برای تنظیم قیمت‌ها برخوردار است، گفت: در اقتصاد ایران، برخی انحصارها وجود دارد و جریان سرمایه نسبت به این انحصار کنش خاصی را دارد که نسبتاً بازار ارز، طلا و کالاهای خاص بخشی از این کنش محسوب می‌شوند و چون از جریان تولید و نظام عرضه و تقاضا عقب افتاده‌ایم، این انحصار شدت بخشیده شده است.

استاد دانشگاه تهران ادامه داد: نرخ تولید ناخالص و رشد اقتصادی انتظاری ما به شدت کاهش پیدا کرده و به همین دلیل در اقتصاد ایران شرایط اضطراری در اکثر بازارها حاکم شده و از سوی دیگر متاسفانه اقتصاد ایران یک اقتصاد نفت‌پایه محسوب می‌شود که به محض وقوع شوک قیمتی، شوک تحریمی و بحران‌های محیطی بر اقتصاد ایران اثرگذار هستند.

اصلاح در جریان بازار از طریق بورس کالا

شاه‌ویسی با بیان اینکه در شرایط کنونی یکی از قابلیت‌های بازار سرمایه و بورس کالا این است که جریان بازار را به سمت و سوی اصلاح می‌برد و قابلیت‌‎های بازار را تقویت می‌کند، گفت: بازار سرمایه و به خصوص بورس کالا در اصلاح کسب و کارها اثرگذار است و همچنین بازار سرمایه به روند تولید کمک خواهد کرد.

وی یکی از آفت‌های نظام اقتصادی ایران را وجود سفته‌بازی و دلالی عنوان کرد و گفت: یکی از قابلیت‌های بازار سرمایه و بورس کالا این است که اگر کارکرد صحیحی داشته باشد می‌تواند فرآیند واسطه‌گری را نظام‌مند کند و تخصیص کارایی سرمایه را رقم خواهد زد. بازار سرمایه و بورس کالا تنوع‌بخشی و توزیع ریسک را رقم می‎‌زند.

بستر تجمیع سرمایه‌های خُرد و پس‌انداز

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران تأکید کرد: بازار سرمایه و بورس کالا باید بستری را برای موجود بودن سرمایه به وجود آورد، بتواند دسترسی تولیدکننده و مصرف‌کننده به سرمایه را فراهم کند، اندازه و عمق بازار را تقویت کند و در عین حال بتواند دارایی‌های مالی ما را تنوع بخشد و در نهایت دسترسی به خدمات مالی را تسهیل کند.

به گفته شاه‌ویسی، بورس کالا و بازار سرمایه می‌تواند چالش‌ها، ضعف‌ها و مخاطرات محیط اقتصادی را رفع کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ادامه داد: بازار سرمایه و بورس کالا قابلیت تجمیع مبالغ خُرد و پس‌اندازها و تبدیل آنها به پروژه‌های سرمایه‌پذیر بزرگ را دارد و از سوی دیگر بر عملکرد جریان تولید و جریان بازار و جریان مصرف نظارت داشته باشد. به طور کلی بازار سرمایه و بورس کالا جریان سرمایه و پس‌اندازها را به کارایی می‌رساند و تحریک‌پذیر می‌سازد. ضمن اینکه از مسیر تولید، توزیع و مصرف می‌تواند کارکردی را به عنوان بیمه حقوق تولیدکننده، مصرف‌کننده و توزیع‌کننده برقرار کند.

شاه‌ویسی افزود: در شرایطی که بازار تولیدی ما دچار گسست شده و نرخ رشد اقتصادی برای سالیان متمادی منفی است بایستی تولیدات غیرنفتی و سایر بازارها را ارتقا داد و از قبال این موضوع کارایی بورس و بازار سرمایه تقویت خواهد شد. بازار سرمایه و بورس کالا میزان‌الحراره اقتصاد ایران است و از این جهت باید تقویت شود.

بورس کالا، معیار نظام‌مند اقتصادی

وی گفت: با توجه به از دست‌رفتگی قابلیت‌های تولیدی و کشش‌پذیری بازارها برای این قابلیت و وجود بازارهای موازی، معاملات سلف، معاملات موهوم و صوری قطعاً عرضه کالا و خدمات در بورس کالا و بازار سرمایه معیار مناسبی محسوب می‌شود و می‌تواند رویکرد نظام‌مند مبتنی بر نظارت، شفافیت، قاطعیت و دارای کارایی بالا را به وجود آورد.

استاد اقتصاد دانشگاه تهران تأکید کرد: در اصل یک اقتصاد نظام‌مند ورودی‌‎ها کارکرد صحیحی دارند، خروجی‌ها می‌توانند مدل‌ها و نیازهای ما را پوشش دهند و در عین حال دسترسی آسان به کالا و خدمات، تشکیل سرمایه و کشش پس‌انداز را به وجود می‌آورد.

شاه‌ویسی با بیان اینکه بدون فهم عمومی نسبت به مداخله سرمایه‌گذاران خرد نمی‌توان شرایط بازار سرمایه و بورس کالا را تعریف کرد، گفت: در تقویت راستای بازار سهام و بورس کالا باید از فناوری‌های جدید و مدل‌های نوع در حوزه پرداخت و تسویه استفاده کرد. اگر این موارد به درستی رعایت شوند می‌توان انتظار داشت که دسترسی به سرمایه تسهیل شود، عرضه‌های اولیه، افزایش سرمایه یا عرضه اوراق بدهی مبتنی بر مدل‌ها، واقعیت‌ها و کارکردها مسیر خود را پیدا کند.

وی عنوان کرد: اگر بازار سرمایه و بورس کالا کارکرد صحیحی داشته باشند، توزیع ریسک نه در یک ابزار و نه در یک عامل، بلکه تقریباً در همه سطوح اوراق مشتقه می‌تواند خود را پیدا کند و از سوی دیگر نقدشوندگی اوراق را متناسب‌تر می‌سازد و هزینه سرمایه‌گذاری به شدت کاهش پیدا خواهد کرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در پایان گفت: اگر همه این موارد در کنار هم به خوبی تعریف شود می‌توانیم یک بازار سرمایه منسجم، مستحکم همراه با پویایی را خواهیم داشت و در این شرایط قطعاً هر کالایی را که دچار گسست، عقب‌ماندگی یا شکست میان طرف‌های عرضه و تقاضا شده است، می‌تواند در محیط بازار مورد حمایت قرار دهد و به طرف ثبات و در عین حال سهولت در معاملات هدایت کند.