به گزارش «کالاخبر»،این میز کالایی با حضور جواد فلاح مدیر مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک و اکبر میرزاپور سرپرست مدیریت توسعه بازار فیزیکی بورس کالای ایران، مهدی زمانی نماینده سازمان بورس و اوراق بهادار و جمعی از کارشناسان شرکت های تامین سرمایه به میزبانی بورس کالای ایران برگزار شد.

در این جلسه فلاح در خصوص راه اندازی معاملات اوراق خرید دِین اظهار داشت: بورس کالای ایران در کنار بازار فیزیکی، دارای دو بازار مشتقه و بازار مالی است که در بازار مشتقه ابزارهایی همچون قراردادهای آتی و اختیار معامله و در بازار مالی نیز ابزارهایی همچون اوراق سلف موازی استاندارد، گواهی سپرده کالایی، صندوق های کالایی، اوراق خرید دِین  کالایی و حق امتیاز مورد استفاده قرار می گیرند.

سازوکار معاملات اوراق خرید دِین کالایی

وی افزود: با اوراق خرید دِین کالایی، در حقیقت تولیدکننده ها می‌توانند طلبی که دارند را به ورقه بهادار تبدیل کنند و آن را بفروشند. جذابیت این اوراق به گونه ای است که خریدار به دلیل مواجه با مشکلات مربوط به تامین سرمایه در گردش به دنبال خرید نسیه مواد اولیه مصرفی خود است. فروشنده مواد اولیه نیز به دلیل نیاز به سرمایه در گردش تمایلی به فروش نسیه ندارد. زیرا اگر به صورت نسیه کالای خود را بفروشد در تامین سرمایه در گردش خود با مشکل مواجه می شود. اما با این راهکار فروشنده با انتشار اوراق خرید دِین، پول خود را نقد دریافت می کند و خریدار به صورت نسیه مواد اولیه مصرفی خود را خریده است.

مدیر مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالا با بیان مثالی اظهار داشت: به عنوان مثال ذوب آهن اصفهان برای تامین سرمایه در گردش خود با دریافت مجوز فروش ۱۰۰ تن محصول اقدام به انتشار اوراق خرید دین در طول یک دوره یکساله می کند. در زمان عرضه کالا که فروش آن به صورت نسیه انجام می شود، ۲۰ تن محصول توسط مصرف کننده خریداری می شود و ۸۰ تن آن برای عرضه در مراحل بعدی باقی می ماند. فروشنده بر مبنای ارزش ۲۰ تن کالای فروخته شده، اوراق خرید دین منتشر می کند و در این میان سرمایه گذاران با خرید این اوراق به قیمتی پایین تر از ارزش اسمی و پرداخت پول این اوراق به فروشنده، تامین مالی سرمایه در گردش موردنیاز فروشنده (در این مثال ذوب آهن اصفهان) را انجام می دهند. در سررسید نیز خریدار، ارزش اسمی اوراق را به سرمایه گذاران و دارندگان این اوراق پرداخت می کند و همین فرآیند برای حجم باقی مانده کالای دارای مجوز برای انتشار اوراق مذکور در هفته های بعدی تا سررسید، ادامه می یابد.

فلاح با اشاره به مشکلات موجود در تامین سرمایه در گردش مورد نیاز واحدهای تولیدی و امکان به کارگیری از این اوراق برای رفع مشکلات مذکور گفت: محدودیت معاملات نسیه و نیاز به تامین مالی صنایع بالادستی و عدم تمایل آنان به فروش نسیه، موجب اوراق بهادارسازی مطالبات ناشی از فروش نسیه به صورت کسر و در قالب اوراق خرید دِین می شود که در این رابطه، خریدار به صورت اعتباری با ارایه تضامین از ضامنی همچون بانک و یا با گشایش اعتبارات اسنادی (LC) به صورت نسیه و در قالب اوراق خرید دِین، کالای موردنیاز خود را خریداری می کند و فروشنده با فروش اوراق به کسر، نیاز مالی خود را از بازار سرمایه برطرف می نماید.

وی افزود: در صورت عدم فروش کل این اوراق در زمان عرضه، متعهد پذیره نویسی، خریدار اوراق باقی مانده خواهد بود. در سررسید نیز ارزش اسمی این اوراق از حساب نزد اتاق پایاپای به دارنده نهایی اوراق پرداخت می شود.

فلاح در خصوص مزایای معاملات اوراق خرید دِین در بورس کالا تاکید کرد: رفع تنگنای نقدینگی در کل چرخه و تأمین مالی بهینه صنایع بالادستی، هدایت سرمایه‌های عمومی به صنعت داخلی، سود تضمین‌شده برای سرمایه‌گذار و امکان معاملات ثانویه و وجود بازارگردان برای تضمین نقدشوندگی اوراق از مزایای راه اندازی این اوراق است و در شرایط رکودی حاکم بر بازارهای کالایی کشور، انتشار این اوراق در تامین مالی سرمایه در گردش موردنیاز واحدهای تولیدی بسیار کمک کننده خواهد بود.

به گفته وی، رشد قیمت دو تا سه برابری قیمت مواد اولیه موردنیاز واحدهای تولیدی و عدم توانایی مالی بانک ها در تامین سرمایه در گردش موردنیاز واحدها ضرورت استفاده از این اوراق را دوچندان می کند.

وی با بیان اینکه سررسید این اوراق حداکثر یکساله خواهد بود، گفت: البته فروش های نسیه به صورت سه ماهه تا ۶ ماهه انجام می شود اما در دستورالعمل معاملاتی اوراق خرید دِین این مدت حداکثر یکسال در نظر گرفته شده است.

مدیر مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران در خاتمه سخنان خود اظهار داشت: کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، دستورالعمل پیشنهادی انتشار اوراق خرید دِین کالایی را تایید کرده و منتظر تصویب آن در هیات پذیرش بورس کالای ایران هستیم تا به زودی شاهد انتشار این اوراق در بازار سرمایه باشیم.