به گزارش «پایگاه خبری بورس کالای ایران»، بورس کالا برنامه های زیادی در حوزه ابزاری و بازاری در دستور کار دارد که نشان دهنده سهم بسزای این بورس در رشد اقتصادی ایران می باشد. همچنین پیش بینی می شود در سال ۹۵ حجم معاملات در بورس کالا افزایش یابد که بخشی از آن ناشی از رشد اقتصادی و بخشی دیگر از فعالیت های توسعه ای کشور است.

از آنجایی که معاملات بورس کالا منعکس کننده واقعیت های اقتصادی و بازار کالای کشور است، با توجه به پیش بینی های مثبت از روند اقتصادی کشور در سال جاری شاهد رونق معاملات گروه های مختلف کالایی در بورس کالا خواهیم بود، چرا که بر اساس آمار صندوق بین المللی پول رشد اقتصادی ایران برای سال جاری یعنی سال های ۲۰۱۶ و چند ماهی از سال ۲۰۱۷ میلادی، حدود ۴ و ۳.۷ درصد پیش بینی شده است.

مدیر عامل بورس کالای ایران ضمن بیان این مطلب اظهار داشت: علاوه بر این، دیدگاه کارشناسان بین المللی نیز در رابطه با اقتصاد ایران مثبت می باشد و آنها نیز برای سال ۹۵ رشد اقتصادی برای کشور متصور هستند، همچنین لغو تحریم ها و اثرات اجرایی شدن برجام نیز بر اقتصاد ایران اثر گذار می باشد و باعث رفع موانع مراودات تجاری خواهد شد. بورس کالای ایران نیز با توجه به زیر ساخت هایی که دارد می تواند به این رشد کمک شایانی کند، چرا که بورس ها در اقتصاد هر کشور می توانند هم از لحاظ تسهیل مبادلات و هم از لحاظ تأمین مالی به دولت و صنایع کمک های زیادی برسانند.

حامد سلطانی نژاد در ادامه افزود: در این زمینه بورس کالا برنامه های زیادی در حوزه ابزاری و بازاری در دستور کار دارد که نشان دهنده سهم بسزای این بورس در رشد اقتصادی ایران می باشد. همچنین پیش بینی می شود در سال ۹۵ حجم معاملات در بورس کالا افزایش یابد که بخشی از آن ناشی از رشد اقتصادی و بخشی دیگر از فعالیت های توسعه ای کشور می باشد.

حرکت از معاملات کالایی به اوراق بهادار سازی

وی در رابطه با چشم انداز فعالیت بورس کالای ایران در سال۹۵ با توجه نگاه امیدوارانه کارشناسان و مسئولان نسبت به بهبود اوضاع اقتصادی، گفت: در چشم انداز فعالیت های بورس کالا، استفاده از ابزارهای نوین مالی را در نظر گرفته شده است. همه بورس های کالایی جهان در حال حرکت از سمت معاملات کالایی به سمت مبادله اوراق بهادار بوده و بورس کالای ایران نیز در نظر دارد از اوراق بهادار و ابزارهای مالی نوین همچون forward و گواهی های سپرده کالایی بر اساس نیاز بازار، استفاده کند.

این مقام مسئول تأکید کرد: بورس کالا به دنبال آن است تا محور مبادلات خود را به سمت اوراق بهادار در حوزه محصولات مختلف سوق دهد. به عبارتی یکی از برنامه های اصلی برای سال ۹۵، اوراق بهادار سازی معاملات کالا به منظور تسهیل معاملات، کاهش هزینه ها و تأمین مالی تولید کنندگان محصولات مختلف است. با توجه به این موضوع، از سال گذشته معاملات گواهی سپرده ذرت و جو بر اساس ماده ۳۳ قانون افزایش بهره وری کشاورزی از طریق بورس کالا اجرایی شد که موفقیت در طرح جایگزینی قیمت تضمینی به جای خرید تضمینی باعث شد تا سال جاری معاملات کل محصول ذرت و جو کشور با حمایت وزرات جهاد کشاورزی به بورس کالا واگذار شود. به این ترتیب که با عرضه این محصولات در بازار بر اساس مکانیسم عرضه و تقاضا تعیین قیمت انجام شود و اگر قیمت از قیمت مصوب دولت کمتر بود ما به التفاوت آن را دولت به حساب کشاورزان واریز نماید.

سلطانی نژاد در ادامه در رابطه با جزئیات و مزایای این طرح توضیح داد: با انجام این کار در حوزه کشاورزی علاوه بر کاهش باز مالی دولت کشاورزان نیز به راحتی می توانند به وجه ناشی از فروش محصولات خود دسترسی داشته باشند. علاه بر این برخی از محصولات کشاورزی نیز تا زمان فروش باید در انبارها نگهداری شوند که با طولانی شدن پروسه فروش، ممکن است دچار فساد شوند که عرضه محصولات کشاورزی در قالب گواهی سپرده و یا حتی عرضه در بازار فیزیکی بسیاری از مشکلات را رفع می نماید. در سال گذشته با اجرای موفقیت آمیز طرح پایلوت گواهی سپرده کالایی حدود ۱۹۰ هزار تن ذرت مورد معامله قرار گرفت که این امر باعث کاهش بار مالی تحمیلی به دولت، گردید.

وی ادامه داد: برای سال جاری نیز قرار بر این است که کل ذرت و جو کشور از این طریق عرضه شود که با راه اندازی این طرح حدود نیم میلیون تن ذرت و یک میلیون تن جو از کشاورزان خریداری و عرضه خواهد شد.

استفاده از گواهی مشارکت خودرو بعد از انتشار اوراق سلف خودرو

حامد سلطانی نژاد با اشاره به اوراق سلف خودرو اظهار داشت: قرار بر این است که به زودی اوراق سلف خودرو در بازار برای تأمین مالی خودروسازها مورد استفاده قرار بگیرد، علاوه بر این گواهی دیگری در این بازار برای خودروسازان به نام گواهی مشارکت خودرو در حال طراحی و نهایی شدن مراحل ساز و کار آن است که با خرید این گواهی فرد سرمایه گذار در تولید یک خودرو خاص و یا یک خط تولید مشخص اقدام به سرمایه گذاری می کند و از سود آن بعد از تحویل آن خودروها منتفع می گردد. یکی دیگر از خصوصیات این گواهی این است که در سر رسید علاوه بر دریافت وجه نقد فرد سرمایه گذار می تواند خودرو نیز تحویل بگیرد. این گواهی مشارکت بعد از نهایی شدن در بورس کالا آماده عرضه خواهد شد.

این مقام مسئول در رابطه با توسعه رینگ های صادراتی در جریان اجرایی شدن برجام، گفت: رینگ های صادراتی در جهت استفاده از ظرفیت های جا به جایی پول فعالیت دارند که اگر شرایطی همچون سوئیچ شدن بانک های داخلی با کشورهای خارجی یا حضور بانک های خارجی در کشور، فراهم شود رینگ های صادراتی بورس کالای کشور خصوصاً در مناطق آزاد تجاری که با نرخ های جهانی مورد استفاده قرار دارند با توسعه همراه خواهند شد.

سلطانی نژاد با اشاره به نرخ محصولات که در بورس کالا عرضه می شوند و همبستگی آن با قیمت های جهانی عنوان کرد: فعالانی که در بورس کالای ایران فرآیند قیمت گذاری محصولات را انجام می دهند به بازارهای جهانی نیز توجه کامل را داشته و در این حوزه نیز فعالت دارند از این رو قیمتی که محصولاتی همچون سنگ آهن و فلزات در بورس کالا مورد معامله قرار می گیرند تحت تأثیر نرخ های جهانی می باشد، همچون چند روز گذشته که شاهد افزایش قیمت سنگ آهن، گندله و فلزات اساسی در بازارهای جهانی بودیم، قیمت این محصولات در بورس کالای ایران نیز تحت تأثیر این موضوع با رشد همراه شد.

مزایا و معایب راه اندازی بازار مشتقه ارز

مدیر عامل بورس کالای ایران با اشاره به مصوبه شواری عالی بورس در جهت دستور کار قرار گرفتن راه اندازی بازار مشتقه ارزی در رابطه با مزایا و ویژگی هایی که این امر برای فعالان اقتصادی داخلی و خارجی اظهار داشت: قرار دادهای آتی با نوسانات رابطه تنگاتنگی دارد به طوریکه با استفاده از ابزارهای آتی می توان تا حد زیادی این نوسانات را پوشش دهند، با راه اندازی بازار آتی ارز، امکان برنامه ریزی برای فعالیت های اقتصادی سرمایه گذاران داخلی و خارجی فراهم می شود و علاوه بر آن هزینه هایی مثل انبارداری و حمل و نقل کاهش خواهد یافت. استاندارد بودن این قراردادها، تضمینی که به عنوان پشتوانه آنها وجود دارد و معافیت مالیاتی آنها از دیگر مزایای به کارگیری این ابزارهای نوین مالی می باشد که در ایران مغفول مانده و اغلب از جنبه سفته بازی مورد استفاده قرار گرفته اند. این امر باعث ایجاد دیدگاهی منفی در رابطه با استفاده از آنها شده است و فعالان اقتصادی بر این باورند که به کارگیری این ابزارها نوسانات زیادی را به همراه خواهند داشت در حالی که یکی از مولفه هایی که منجر به ایجاد چنین قراردادهایی شد مدیریت نوسانات قیمتی و کاهش ریسک سرمایه گذاران می باشد.

وی در خصوص بازیگران اصلی این بازار عنوان کرد: بازیگران و استفاده کنندگان اصلی این ابزارها، تولیدکنندگان، واردکنندگان و کلیه افرادی که به دنبال سرمایه گذاری در این بازار هستند و برآوردی از ریسک سرمایه گذاری خود ندارند، خواهد بود. همچنین این معاملات به دلیل پوشش ریسک نوسانات نرخ ارز در جذب سرمایه گذاران خارجی نیز اثر گذار خواهد بود.

بورس کالای آماده راه اندازی بازار مشتقه ارزی

وی گفت: متولی اصلی بازار ارز، بانک مرکزی است و از جلساتی که در خصوص برنامه ریزی برای این بازار برگزار شده اینطور بر می آید که پوشش نوسانات نرخ ارز محور اصلی این طرح باشد. اما هنوز زمانی برای راه اندازی آن تعیین نشده است، بورس کالای ایران ظرفیت آن رادارد که طی یک هفته بعد از اعلام بانک مرکزی بازار مشتقه ارزی راه اندازی کند. در حال حاضر بانک مرکزی قصد دارد از قرارداد forward در بازار بین بانکی استفاده کند، که به نظر می رسد منافاتی با بازار مشتقه ارزی در بورس کالا نخواهد داشت، اما همه فعالان اقتصادی به نقش مدیریت نرخ ارز بانک مرکزی واقفند و این بانک مرکزی است که باید پیش نیازهای لازم برای ایجاد این بازار مشخص و ارائه کند.

این مقام مسئول در رابطه با اینکه،کارشناسان بر این باورند که با راه اندازی بازار آتی ارز، بانک مرکزی می تواند سیاست های کنترلی نرخ ارز را به راحتی بر اساس مکانیسم بازار از طریق بازار آتی ارز اجرای کند، اظهار داشت: بانک مرکزی در کشورهایی همچون آرژانتین و برزیل که اقتصادی مشابه ایران دارند در بازار مشتقه فعالیت دارد و به عنوان بازیگری که هدف کسب انتفاع ندارد، وارد گود می شود. در زمانهایی که بازارها دچار تلاطم می شود بانک مرکزی می تواند با اتخاذ موقعیت در ابزار های مشتقه بدون صرف هیچ ارزی این بازار را مدیریت کند.

سلطانی نژاد در خصوص ارزهایی که در این بازار مورد معامله قرار خواهند گرفت، عنوان کرد: در این بازر ارزهایی باید مورد مبادله قرار بگیرند که بیشترین حجم معامله و بازیگر دارند، چرا که یکی از خصوصیات دارایی پایه ابزارهای مشتقه، تعداد بالای بازیگر و نقد شوندگی بالای آنها می باشد. در همین راستا به نظر می رسد دو ارز دلار و یورو که از این شرایط برخوردارند مورد مبادله قرار خواهند گرفت و نرخ مبادله آنها نیز با توجه به مکانیسم عرضه و تقاضا در بازار مشخص می شود و نمی توان اکنون قیمتی را برای آن مشخص کرد.

مذاکره با بانکها برای عرضه دارایی های خود در بورس کالا

مدیر عامل بورس کالای ایران با اشاره به دستور بانک مرکزی بر خروج بانک ها از بنگاه داری و عرضه دارایی های مازاد آنها در بورس کالا، عنوان کرد: بانک ها از این طریق به جای طی کردن پروسه طولانی برگزاری مزایده و مراحل قانونی آن، به راحتی می توانند با استفاده از شبکه بازاریابی شرکت های کارگزاری اقدام به فروش دارایی های خود کنند. در همین راستا با سازمان اموال تملیکی نیز در جهت فروش این دارایی ها تفاهم نامه انجام شده و بانک سپه نیز در روزهای پایانی سال گذشته ۵ دستگاه از اموال منقول خود را در تالار فرعی بورس کالا برای عرضه آماده کرده است که با استفاده از شبکه بازاریابی این واگذاری های به زودی انجام خواهد شد. علاوه بر این به چند بانک دیگر نیز برای عرضه دارایی هایشان در بورس کالا مراجعه شده و آنها نیز نسبت به انجام این امر موافقت خود را اعلام کرده اند.

ارتقا جایگاه بین المللی بورس کالا در آینده

در پایان، با وجود آنکه یکی از برنامه های بورس کالا در شرایط پسا تحریم، ارتباط با بورس های کالایی جهان، تأسیس انبارهای تحت کلید در بنادر داخلی و خارجی به منظور معاملات کالاهای صادراتی و وارداتی با صدور گواهی سپرده کالایی است. این مقام مسئول از برنامه های بورس کالا در عرصه بین الملل و ارتقا جایگاه بین المللی آن در صورت تحقق این موارد خبر داد و گفت: مبادلات جهان کالا در بورس های کالا همراه با خدمات مالی انجام می گیرد، یعنی به جای آنکه خرید و فروش به صورت نقد انجام شود کالاها همراه با خدمات مالی که نهادهای مالی فعالان در این بازار ارائه می کنند، به فروش می رسد که بورس کالای ایران نیز ظرفیت ارائه اسناد گواهی سپرده کالایی را دارد و قطعاً با ایجاد این ظرفیت ها و تحقق این موارد شاهد ارتقا جایگاه بین المللی بورس کالا خواهیم بود

منبع: بورس نیوز