علیرضا ناصرپور در آستانه راه اندازی معاملات قراردادهای اختیار معامله (آپشن) زعفران در گفت و گو با «کالاخبر»  عنوان کرد: راه اندازی قرارداد آپشن زعفران طی چند ماه گذشته در دستور کار بورس کالای ایران قرار داشت که سرانجام با تکمیل زیرساخت های فنی برای انجام معاملات آنلاین آپشن زعفران، این قرارداد به زودی راه اندازی می شود.

مدیر توسعه بازار مشتقه بورس کالای ایران افزود: سابقه معاملات اختیار معامله یا همان آپشن در ایران به سال ۱۳۹۵ و آغاز قراردادهای آپشن سکه طلا در بورس کالا برمی گردد. در آن زمان با وجود روند مطلوب معاملات نیاز به انجام دادوستد در بستر آنلاین به شدت احساس می شد که خوشبختانه هم اکنون زیرساخت های لازم جهت ثبت خرید و فروش آنلاین وجود دارد و از ابتدای راه اندازی معاملات آپشن زعفران، امکان معاملات آنلاین نیز فراهم خواهد بود.

تکمیل زنجیره ابزارهای مالی زعفران

ناصرپور با بیان اینکه معاملات آپشن و در ادامه صندوق زعفران، تکمیل کننده زنجیره ابزارهای مالی این محصول در بورس کالا است، گفت: در حال حاضر زعفران در بورس کالا علاوه بر دادوستد فیزیکی، در بازار قراردادهای آتی و گواهی سپرده کالایی مورد مبادله قرار می گیرد و به زودی شاهد تکمیل پازل ابزارهای مالی این محصول با قرارداد آپشن و در ادامه صندوق سرمایه گذاری زعفران خواهیم بود.

ابزاری جذاب برای سرمایه گذاران ریسک گریز

وی اظهار داشت: این بازار شامل معاملاتی دو طرفه است و سرمایه گذاران در هر دو حالت call و put می توانند موقعیت خرید و یا فروش اتخاذ کنند.

وی در توضیح اتخاذ موقعیت خرید و فروش روی این ابزار معاملاتی گفت: اتخاذ موقعیت خرید قراردادoption  call در بازار معاملات آپشن ریسک نسبتاً پایین تری را برای سرمایه گذار به همراه دارد و سرمایه گذارانی که ریسک گریزتر بوده و به خاطر ریسک بالای انعقاد قراردادهای آتی برای حضور در این بازار احتیاط می کنند، می توانند با فراگیری قواعد بازار آپشن، با قبول یک ریسک مشخص و حداقلی وارد این بازار شوند.

ناصرپور گفت: افراد در معاملات آپشن می توانند با پرداخت مبلغی اندک، قیمت مورد نظر خود را بیمه کنند که این یک مزیت بزرگ برای سرمایه گذاران به شمار می رود؛ از این رو انتظار می رود افراد ریسک گریزتر نیز در این معاملات حضور یابند.

سازوکار آپشن، شبیه به بیمه نامه

ناصرپور در خصوص چگونگی بهره گیری کشاورزان از قراردادهای آپشن زعفران گفت: کشاورزان هم می توانند با خرید یک قرارداد put option ) اختیار فروش) ضمن بیمه قیمت محصول خود، از فروش محصول در آینده نیز مطمئن باشند.

مدیر توسعه بازار مشتقه بورس کالای ایران در این باره توضیح داد: اگر کشاورز در قرارداد آپشن زعفران، یک قرارداد «اختیار فروش» خریداری کند، در واقع می تواند در سررسید قرارداد به عنوان مثال دو یا سه ماه آینده، مقدار محصول براساس حجم قرارداد را با قیمت اعمال به فروش برساند. در اینجا اگر در سررسید، قیمت زعفران در بازار از قیمت اعمال  قرارداد آپشن منعقد شده بالاتر بود، دارنده قرارداد از موقعیت آپشن خود استفاده نمی کند و به اصطلاح آن را اعمال نمی کند اما اگر قیمت نقدی زعفران پایین تر از قیمت آپشن بود، دارنده موقعیت، قرارداد خود را اعمال می کند و محصول خود را می فروشد.

سرپرست معاونت توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران به مثال دیگری اشاره کرد و گفت: فرض کنید قرارداد آپشن زعفران در بورس کالا فعال است و یک کشاورز می تواند برای فروش هر گرم زعفران به قیمت ۱۲ هزار تومان قرارداد «اختیار فروش» خریداری کند. چنانچه در سررسید قرارداد، قیمت زعفران در بازار نقدی از ۱۲هزار تومان بالاتر رفت، کشاورز محصول خود را به قیمت بالاتر در بازار نقدی می فروشد و اگر در سررسید، قیمت پایین تر از ۱۲ هزار تومان بود کشاورز این اختیار را دارد که در بورس محصول خود را بفروشد. به عبارت بهتر به کمک این ابزار، کشاورز با پرداخت یک مبلغ حداقلی، برای فروش محصول به قیمت حداقل ۱۲ هزار تومان و بالاتر از آن خود را بیمه کرده است؛ با این تفاسیر می توان گفت سازوکار معاملات آپشن شبیه سازوکار بیمه نامه هاست.

به وقت آموزش

وی با بیان اینکه ابزار معاملاتی آپشن دارای پیچیدگی هایی است، عنوان کرد: آشنایی با نحوه کارکرد و معاملات قرارداد آپشن، نیازمند وقت و آموزش در داخل و خارج بازار سرمایه است و برهمین اساس بورس کالای ایران برنامه مفصلی را برای آموزش این قرارداد در دست اجرا دارد

ناصرپور در تشریح برنامه های آموزشی بورس کالا گفت: طی هفته گذشته و نیز هفته جاری در بازار سرمایه دوره های آموزشی لازم برای کارگزاران برگزار شده و دوره هایی نیز برای آشنایی مشتریان کارگزاری ها در محل بورس کالا و نیز خود شرکت های کارگزاری در نظر گرفته شده است. افزون بر این، دوره هایی نیز به صورت عمومی در شنبه هر هفته به صورت آنلاین و دوشنبه ها و چهارشنبه ها به صورت حضوری در محل بورس کالا برگزار می شود.

ناصرپور در خصوص برگزاری دوره های آموزشی قرارداد اختیار معامله برای آشنایی فعالان خارج از بازار سرمایه نیز اعلام کرد: بورس کالا در استان های خراسان رضوی و نیز خراسان جنوبی اقدام به برگزاری دوره های آموزشی برای آشنایی کشاورزان و زعفران کاران با این نوع قراردادها کرده است. بطوریکه این دوره ها از دوشنبه هفته جاری به مدت چهار روز (صبح و بعدازظهر) در استان خراسان رضوی و در شهرستان های تربت حیدریه، رشتخوار، زاوه و مه ولات در قالب ۸ دوره برگزار می شود. همچنین طی هفته آینده اقدام به برگزاری این دوره ها در شهر مشهد و نیز در شهرهای استان خراسان جنوبی خواهیم کرد.

به گفته وی، دوره های آموزشی آشنایی با این ابزار مالی در محل انبارهای پذیرفته شده بورس کالای ایران در شهرهای تربت، مشهد و مراکز جهاد کشاورزی شهرستان ها و دانشگاه های استان های زعفران نیز برگزار خواهد شد تا تمام بسترهای لازم برای آشنایی کارگزاران، فعالان بازار سرمایه و کشاورزان و زعفران کاران فراهم شود. همچنین در این رابطه از سایر روش های آموزشی شامل بروشور، کلیپ ها و انیمیشن های آموزشی نیز استفاده خواهد شد.

افزایش عمق ابزارهای مالی بورس کالا

ناصرپور با اشاره به افزایش عمق معاملات آتی و گواهی سپرده کالایی زعفران با راه اندازی قرارداد آپشن گفت: افراد به کمک معاملات آپشن می توانند استراتژی های معاملاتی را بین بازارها و ابزارهای مختلف موجود در بورس کالا همچون قراردادهای آتی و گواهی سپرده کالایی بکار بگیرند و در این راستا، بزودی سررسیدهای جدید و بلندمدت زعفران در بازار قراردادهای آتی نیز راه اندازی خواهد شد.

وی تصریح کرد: در واقع قراردادهای آپشن بدون وجود بازار آتی و همچنین گواهی سپرده کالایی جذابیت زیادی ندارد. کما اینکه با راه اندازی معاملات قراردادهای آتی زعفران، شاهد رونق معاملات گواهی سپرده زعفران بودیم. از این رو، انتظار داریم با شروع معاملات آپشن زعفران، شاهد هم افزایی و توسعه معاملات قراردادهای آتی و گواهی سپرده کالایی نیز باشیم.

سرپرست معاونت توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران ادامه  داد: در دنیا کمتر کشوری را می توان یافت که بدون راه اندازی بازار آتی، از معاملات آپشن استفاده کند. ما نیز در بورس کالا به دنبال راه اندازی معاملات آپشن در کنار عمق بخشیدن به معاملات قراردادهای آتی هستیم تا سرمایه گذاران در این بازارها استراتژی های عمیق تر و دقیق تری را به کار گیرند.

ناصرپور در پایان در بیان چشم انداز معاملات بازار آتی و آپشن زعفران در بورس کالا اظهار کرد: با توجه به هیجانات بازار آتی، امیدواریم بازار آپشن با رونق مطلوبی همراه شود. البته نباید از یاد برد که این بازار پیچیدگی های خاص خود را دارد و در ابتدا ممکن است برقراری ارتباط با این ابزار قدری سخت باشد. از این رو، در شروع معاملات این ابزار مالی، بازارگردان های رسمی و غیررسمی از داخل و خارج بازار سرمایه شامل فعالان بازار زعفران و نهادهای مالی به نقدشوندگی معاملات کمک خواهند کرد.