مدیرعامل بورس کالای ایران در گفت و گو با «کالاخبر» اقدامات این بورس در راستای پالایش متقاضییان مس‌ را تشریح کرد.

حامد سلطانی نژاد گفت: در پی اعلام نرخ ۴۲۰۰ تومانی برای دلار به عنوان نرخ ارز رسمی و ارزش گذاری قیمت های پایه محصولات در بورس کالا، شاهد رشد میزان تقاضا به نسبت عرضه محصولات بودیم که بررسی ها نشان داد بخشی از این تقاضا ناشی از تمایل برخی متقاضیان غیرواقعی برای خرید مواد اولیه است؛ در همین راستا بورس کالای ایران اقدام به پالایش متقاضیان محصولات از جمله مس کرده است.

وی افزود: ارزش گذاری قیمت های پایه در بورس کالا بر مبنای ارز ۴۲۰۰ تومانی موجب شد قیمت هایی که در بورس کالا کشف می شود بعضاً از قیمت های جهانی و قیمت های خارج بورس، تا حد زیادی پایین تر باشد و این امر تقاضای محصولاتی که در بورس عرضه می شود را به شدت افزایش داد.

سلطانی نژاد اظهار داشت: در این مدت در حالی میزان عرضه مس در بورس ۶۶ درصد افزایش یافت که طرف مقابل تقاضای این محصول رشد ۱۳۳ درصدی داشته است؛ بنابراین اختلاف قیمت بورس و قیمت جهانی موجب شده خیلی از کسانی که تولید کننده پایین دستی واقعی نیستند به خرید این کالاها متمایل شوند و بعضاً آن را یا در بازار بیرون بورس بفروشند و یا صادر کنند و رقیب تولید کننده شوند.

پالایش متقاضیان کلید خورد

وی عنوان کرد: به این ترتیب برای اینکه بتوانیم فقط نیاز خریداران واقعی مس را تامین کنیم پالایش متقاضیان این محصول را در بورس کلید زدیم.

سلطانی نژاد در خصوص محدودیت های در نظر گرفته شده و نحوه پالایش متقاضیان محصول مس گفت: تاکنون تنها تولیدکنندگان می توانستند مس کاتد را خریداری کنند؛ اما سهمیه هر واحد تولیدی مشخص نبود. این رویه برای مس مفتول نیز بگونه ای بود که همه می توانستند اقدام به خرید کنند و محدودیتی برای خریدار و حجم خرید آن وجود نداشت. اما با پالایش های صورت گرفته محدودیت هایی برای هر دو نوع محصول مس اعمال می شود.

مدیرعامل بورس کالای ایران در خصوص اقدامات انجام شده بورس کالا برای شناسایی متقاضیان واقعی و حذف متقاضیان غیر واقعی گفت: مقرر شده برای محصول مس مفتول، خریدارانی که طی سال های ۹۵ و ۹۶ در شرایط ثبات بازار اقدام به خرید کرده اند، به عنوان متقاضی واقعی شناخته شده و بتوانند از این پس نیز مواد اولیه موردنیاز خود را از بورس تامین کنند. اما برای آنها محدودیتی برای حجم خرید در نظر گرفته نشده بود که براساس نامه دو هفته قبل سازمان بازرسی کل کشور مقرر شده هیچ کدام از خریداران در یک عرضه نتوانند بیش از ۱۰۰ تن محصول خریداری کنند.

مدیرعامل بورس کالای ایران در خصوص مس کاتد نیز اظهار کرد: برای تعیین محدودیت تقاضا و پالایش مشتریان این محصول نیز متوسط میزان خرید ماهانه هر خریدار را طی دو سال گذشته یعنی سال های ۹۵ و ۹۶ محاسبه کرده و براساس حجم مس خریداری شده ضربدر ۱۵۰ درصد حجم تقاضای جدید را در سیستم های معاملاتی لحاظ کرده ایم تا بیش از این میزان تقاضا که غیرواقعی خواهد بود، از بازار حذف کنیم.

همکاری با انجمن سیم و کابل ایران

وی در خصوص دیگر اقدام بورس کالای ایران برای پالایش متقاضیان مس و تفکیک تقاضای واقعی از غیرواقعی گفت: همچنین طی نشستی که با انجمن صنفی کارفرمایان تولیدکنندگان سیم و کابل ایران برگزار شد، مقرر گردید تا با همفکری مدیران این انجمن فیلترهای دیگری را نیز در سیستم های معاملات لحاظ کنیم؛ چراکه طبق گفته این انجمن برخی از مصرف کنندگان مس در حال حاضر غیر فعال بوده و تولیدی ندارند. اما برای کسب منافع ناشی از نوسانات و اختلاف قیمت ها اقدام به خرید محصول از بورس می کنند. از این رو، می توانیم با در نظر گرفتن فیلترهای قوی تر، خریداران غیرواقعی و متقاضیان کاذب را شناسایی و حذف کنیم.

کاهش قابل توجه تقاضا پس از پالایش

به گفته سلطانی نژاد، با اعمال این محدودیت ها و پایش متقاضیان مس در بورس، میزان تقاضای مس مفتول از حدود ۲۰ هزار تن تقاضای خرید در ماه، به رقم ۵ هزار تن تقاضا کاهش یافته است.

وی ادامه داد: میزان تقاضای مس کاتد نیز از ۹ هزار و ۳۰۰ تن در هر عرضه به ۶ هزار و ۲۰۰ تن افت کرده است. ضمن اینکه با این روش، شرکت های بزرگتر توانسته اند حجم بیشتری از مواد اولیه موردنیاز خود جهت تولید محصولاتشان را از بورس تامین کنند که این نتیجه به عدالت نزدیک تر است.

مدیرعامل بورس کالای ایران تاکید کرد: این تدبیر کمک کرد تا بسیاری از تقاضاهای کاذب از بازار خارج شود و فرآیند کشف قیمت نیز به شکل بهتر رقم بخورد؛ ضمن اینکه با همکاری تولیدکننده ها در بسیاری از کالاها عرضه ها در بورس افزایش پیدا کرده است.