به گزارش "کالاخبر"؛ این خوش بینی به گونه ای است که در سال ۱۳۹۶ مسئولان بر عرضه فراگیر خرما به عنوان یکی از محصولات کشاورزی استراتژیک کشور تاکید داشته اند. زیرا ایران با دارا بودن ۱۷ درصد سطح زیر کشت خرمای جهان طبق سخنان معاون وزیر جهاد کشاورزی در همایش بین المللی کشت بافت خرما، ۱۳ درصد تولید خرمای جهان را در اختیار دارد و این نقش و جایگاه، بر لزوم یافتن راهکارهای مناسب برای حمایت از این بازار تاکید می کند.

همچنین «مسعود کرباسیان» وزیر امور اقتصادی و دارایی در خصوص یکی از دغدغه های طرح شده در خصوص خرما معتقد است این محصول کشاورزی همچون سایر محصولات بهتر است در بورس کالا عرضه شود؛ شاید با این روش دیگر نیازی به خرید تضمینی آن وجود نداشته باشد. بر همین اساس وزیر اقتصاد از مسئولان سازمان بورس و اوراق بهادار خواسته بود هر چه سریع تر مقدمات عرضه محصول خرما در بورس کالا را فراهم آورند.

به این ترتیب صحبت های اخیر وزیر اقتصاد و دارایی به صراحت نشان می دهد که از یک سو، دولت ذات معاملات براساس سیاست قیمت تضمینی را به عنوان یک راهکار برای حمایت از بخش کشاورزی و کاهش هزینه های دولت به رسمیت شناخته، از طرفی می داند که این فرصت را باید برای سایر بازارهای محصولات کشاورزی نیز در نظر گرفت.

در همین رابطه با «سید راضی نوری»، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در خصوص عرضه خرما در بورس کالای ایران گفت و گویی داشتیم که در ادامه می خوانید.

عرضه محصولات کشاورزی به ویژه محصول خرما در بورس کالا را چطور می بینید و از نظر شما بورس کالا چه نقشی در جذب مخاطبان برای بازار محصولات مختلف دارد؟

بورس کالای ایران با شکل دهی یک بازار منسجم و اطلاعات قیمتی شفاف، فضای مناسبی را برای کالاهای مختلف به ویژه در بخش کشاورزی ایجاد کرده که این موقعیت علاوه بر توسعه بازار، فرصت های مناسبی را نیز برای جذب سرمایه گذاران و صادرات محصولات فراهم آورده است. نکته مثبت و حائز اهمیت این بازار مالی این است که با توجه به ساختار شفافی که دارد دیگر جایی برای حرف و حدیث های نرخ های متفاوت خرما در بازار آزاد باقی نمی گذارد. از طرفی نیز اظهارنظرهای غیر کارشناسی دیگر موجب هیجانات و ناملایمت های قیمتی در بازار این محصول نمی شود. از همه مهمتر آنکه مشخص شدن مبدا تولید، قیمت گذاری شفاف و مولفه های اقتصادی داخلی از دستاوردها و مزیت های عرضه خرما در بورس کالا است که این موضوع خود مزیت بزرگی برای جذب معامله گران خواهد بود.

  آیا با توجه به تفکر سنتی کشاورزان می توان انگیزه آنها را برای ورود به بورس کالا افزایش داد؟

 محصولات خشکبار به ویژه خرما و پسته به صورت خرده فروشی در بازار عرضه می شوند، بر همین اساس این موضوع موجب عدم ورود برخی محصولات به بورس کالا در گذشته شده بود؛ چرا که به دلیل ناآشنایی کشاورزان با معاملات در بورس این نگرانی برایشان به وجود می آمد که با ورود به این بازار مالی، بازار خرده فروشی خودشان را از دست دهند که این موضوع به تفکر سنتی کشاورزان ما بر می گردد ونیاز به آموزش دارد.

  نظر شما در رابطه با لزوم آموزش کشاورزان برای ورود به بورس کالا چیست؟

ورود به بورس کالا دارای مراحل مختلفی است؛ بنابراین باید ابتدا نحوه ورود و معامله در بورس به کشاورزان آموزش داده شود. زیرا بدون آموزش و آگاهی به این قشر نمی توان انتظار این تغییرات را به شیوه ای مطلوب داشت. کشاورزان معمولا به سختی حاضر به پذیرش شرایط جدید هستند، اما بهتر است تدابیری از بورس کالای ایران و سازمان جهاد کشاورزی اندیشیده شود تا هر چه سریعتر از فضای سنتی خارج شویم و در مسیر جدید شاهد رونق روزافزون محصولات کشاورزی باشیم، بنابراین در این زمینه بهتر است برای کشاورزان سنتی آموزش و تبلیغات بیشتری صورت بگیرد که البته بورس کالا در این خصوص گام های مثبتی برداشته است.

  ورود کشاورزان به بورس چه فوایدی برایشان در پی خواهد داشت؟

همیشه بحث اتحاد موج مثبتی را به همراه داشته است؛ تعاونی های کشاورزان می توانند با هماهنگی یکدیگر، محصولات خود را تجمیع کرده و به فروش برسانند و موجب حذف دلالان از زنجیره تامین محصولات کشاورزی شوند که این امر علاوه بر تقویت بورس کالا موجب آن خواهد شد که تعاونی ها بتوانند در فضایی شفاف محصولات خود را به خریداران عمده واقعی و نه دلالان، عرضه کنند. بنابراین حذف دلالان و واسطه های غیرضروری، بدون شک باعث می شود که منافع نصیب کشاورزان شود و محصول نیز با قیمت مناسبتری به دست مصرف کننده برسد.

  آیا تنوع محصولات نقشی در جذب معامله گران به این بازار مالی خواهد داشت؟

اینکه تنوع محصولات در بورس روز به روز بیشتر می شود، حرکت مناسبی است، ولی باید طوری برنامه ریزی کرد که  عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا به بهبود اوضاع مالی کشاورزان بینجامد تا انگیزه دیگر معامله گران برای ورود به این بازار دو چندان شود.

  وضعیت صادرات خرما و سایر خشکبار به دیگر کشورها از طریق بورس کالای ایران را چگونه ارزیابی می کنید؟

 صادرات از طریق بورس کالا فکر بسیار مناسبی است؛ چرا که علاوه بر ایجاد بازارهای فروش جدید می توان ارزآوری بهتری را برای کشور به ارمغان آورد و صادرات هدفمندی را شاهد بود. در این بازار علاوه بر کشف قیمت واقعی و عادلانه، کوتاه کردن دست واسطه ها و رسیدن سود واقعی به تولیدکنندگان، امکان برندسازی و استانداردسازی در این صنف نیز مهیا می شود.

  آیا حذف دلالان از چرخه فروش محصولات کشاورزی با عرضه آنها در بورس کالا راهکاری اصولی برای فروش بدون واسطه محصولات و اختصاص سود بیشتر به کشاورز تلقی می شود؟

بدیهی است زمانی که محصول از طریق تولید به مصرف در گردونه بازار فروش قرار بگیرد، محصول با نرخ مناسب و منطقی به فروش می رسد تا علاوه بر کشاورز، مصرف کننده نیز از شرایط تبادلات تجاری رضایتمند باشد؛ ارائه محصولات کشاورزی در بورس کالا، ارتباط تنگاتنگ و مستقیمی را میان تولیدکننده و مصرف کننده برقرار می کند.

  به نظر شما مزایای اساسی ارائه محصولات کشاورزی از جمله خرما در بورس کالا چیست و چه فوایدی برای کشاورزان به همراه خواهد داشت؟

تداوم تولید و توسعه نظام انبارداری، ۲ مزیت اساسی ارائه محصولات کشاورزی در بورس کالا به شمار می آید؛ مهمتر اینکه بازگشت بهای محصول کشاورز درکوتاه ترین زمان، یک ضرورت است که با عرضه در بورس کالای ایران این مهم محقق می شود. البته نباید فراموش کرد که ایجاد بازار رقابتی، مدرن شدن فرآیند بسته بندی، توسعه صنایع جانبی، کاربردی شدن صنایع تبدیلی و تولید خرما طبق سلیقه مشتریان، از دیگر مزایای مهم عرضه در بورس به منظور بهبود وضعیت خرماداران در بازار تلقی می شود.

چگونه می توان از بستر بورس کالا و استانداردهای موجود برای پذیرش و عرضه محصول در آن در زمینه فروش بهینه یا فرآوری خرما بهره برد؟

 بورس کالا بهترین گزینه برای ارزیابی بازار فروش محصولی همچون خرما قبل از تولید آن است. خرمای با کیفیت ایرانی به عنوان یکی از محصولات دارای کشت وسیع از لحاظ تجاری قابلیت استانداردپذیری برای ورود به بورس کالا را دارد. فرآورده های جانبی خرما شامل مواردی چون عسل خرما، شیره، مربا، چاشنی، دسر، سرکه، سس، شکلات و قند است؛ بنابراین با توسعه و ترویج صنایع تبدیلی و تکمیلی خرما می توان طبق سلیقه مشتری، این محصول ارزآور ایرانی را می توان از طریق بورس کالا روانه بازار مصرفی کرد.