به گزارش «پایگاه خبری بورس کالای ایران»، بورس‌های کالایی در دنیا عمده‌ترین محل برای پوشش ریسک ناشی از نوسانات قیمت‌ها به شمار می‌آیند. این بورس‌ها معمولاً با اتخاذ راهکارهای مختلف و در قالب ابزارهای گوناگون اقدام به مدیریت ریسک می‌کنند. همچنین در بورس اوراق بهادار افراد با سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری ریسک مدیریت دارایی‌ها را به حداقل ممکن می‌رسانند که این ویژگی در صندوق‌های کالایی نیز وجود دارد. در دنیا نیز نخستین صندوق کالایی مبتنی بر طلا در سال ۲۰۰۴ در بورس فلزات لندن ایجاد و پس از مدت کوتاهی توانست نظر مساعد فعالان بازار و سرمایه‌گذاران در حوزه کالایی را جلب کند. در ایران نیز به تازگی شاهد پذیرش و معرفی صندوق سرمایه گذاری طلا و آغاز معاملات ثانویه آن در بورس کالای ایران بوده‌ایم که به‌عنوان نخستین صندوق‌های پوشش ریسک در حوزه‌های کالایی محسوب می شود.

از آنجا که سرمایه‌گذاری مستقیم در حوزه فیزیکی سکه طلا، ریسک ناشی از لزوم حمل و نقل فیزیکی سکه ها، کسب اطمینان از اصل بودن سکه‌ها و پیگیری مستمر قیمت خرید و فروش و مسائلی از این دست را به همراه دارد، بنابراین استفاده از ابزارهای موجود در بازار مشتقه بورس کالا و همچنین ورود به صندوق های طلا می‌تواند تا حد زیادی این ریسک‌ها را مدیریت کند.

صندوق های کالایی ابزارهای جدید مالی هستند که این امکان را به سرمایه‌گذاران می‌دهند تا به جای خرید و نگهداری کالای مورد نظر و تحمل ضرر و زیان، اوراق این صندوق‌ها را خریداری کنند و نگرانی از بابت ریسک نگهداری از آن کالا را بر عهده نداشته باشند.

بنابراین این صندوق‌ها غیر از سپرده‌های بانکی و گواهی سپرده، بخش قابل ملاحظه‌ای از وجوه گردآوری شده را به سرمایه‌گذاری در کالای خاص اختصاص می‌دهند. علاوه بر این، صندوق های کالایی به طور حرفه‌ای تر می توانند جای دلال ها را بگیرند با این تفاوت که این صندوق ها تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند.

در دنیا محاسبه خالص ارزش دارایی های صندوق های کالایی و تعیین شاخص قیمت یک یا چند کالا با توجه به اینکه این صندوق ها اجازه دارند در معاملات مشتقه هم سرمایه‌گذاری کنند،به دو روش انجام می شود.

در حالت passive صندوقی همچون صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک وجود دارد که این صندوق از یونیت‌های مختلف تشکیل شده که در صورت خرید کالایی همچون طلا یونیت‌های این صندوق‌ها پر می‌شود. (به‌طور مثال هر یونیت این صندوق نمایانگر یک گرم طلاست). زمانی که قیمت طلا در بازارهای جهانی بالا و پایین شود، واحدهای این صندوق هم به تناسب آن نوسان می‌کنند و زمانی که فردی بخواهد از نوسانات بهره‌مند شود به استقبال خرید این صندوق‌ها می‌رود.

در حالت دوم یعنی حالت active صندوقی تشکیل می‌شود که این صندوق متشکل از گواهی سپرده کالا است.زمانی که صندوقی دارای گواهی سپرده است،دیگر نیاز به صندوق‌های passive بی معنا است؛ علت هم آن است که گواهی سپرده نمایانگر قیمت طلا یا کالا است.

صندوق سرمایه گذاری پشتوانه طلای لوتوس

این صندوق که توسط تأمین سرمایه لوتوس پارسیان به ثبت رسیده است، از نوع صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس کالا و اولین صندوق کالایی بازار سرمایه کشور است که موضوع فعالیت آن سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر گواهی سکه طلا، اوراق مشتقه مبتنی بر سکه طلا، اوراق بهادار با درآمد ثابت، سپرده و گواهی سپرده بانکی است.

ترکیب دارایی های این صندوق به صورت زیر است:

 گواهی سپرده کالایی سکه طلا (حداقل۷۰ درصد)

 اوراق مشتقه مبتنی بر سکه طلا (حداکثر۲۰درصد(

 اخذ موقعیت خرید درقرارداد اختیار معامله سکه طلا (حداکثر۵درصد(

 تعهد خالص موقعیت های بدون پوشش در قراردادهای مشتقه مبتنی بر سکه طلا (حداکثر ۵۰ درصد از ارزش کل دارایی های صندوق در زمان اتخاذ موقعیت(

اوراق بهادار با درآمد ثابت، سپرده و گواهی سپرده بانکی است. (در صورت وجود مازاد وجوه(

شایان ذکر است، از آنجایی که صندوق پشتوانه طلای لوتوس از نوع صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس کالا (ETC) است، خرید و فروش واحدهای این صندوق از طریق سیستم معاملات آنلاین کارگزاری ها نیز قابل انجام است و خالص ارزش دارایی های (NAV) آن هر دو دقیقه یک بار بر اساس ارزش دارایی صندوق به‌روزرسانی می شود.

این صندوق علاوه‌ بر مزیت‌های سرمایه‌گذاری مستقیم در طلا، ارزش‌های متعدد دیگری همچون پوشش نوسانات نرخ ارز، پوشش اثرات تورمی، نقدشوندگی بالا، امنیت بالا، قابلیت وثیقه‌شدن جهت دریافت وام، برخورداری از معافیت مالیاتی برای سرمایه‌گذاران خود ایجاد می‌کنند.

در دوره پذیره‌ نویسی، این صندوق با استقبال چشمگیر سرمایه ‌گذاران مواجه شد؛ به طوری که در پنج روز پذیره‌نویسی این صندوق، بیش از ۱۵ میلیارد و ۷۹۸ میلیون تومان از واحدهای آن (به ارزش هر واحد هزار تومان) توسط سرمایه‌گذاران خریداری شد که با احتساب یک میلیارد تومان آورده اولیه مؤسسان، در مجموع بیش از ۱۶ میلیارد و ۷۹۸ میلیارد تومان سرمایه در صندوق جذب و معاملات ثانویه آن از هشت مرداد ماه سال جاری آغاز شد.