به گزارش«پایگاه خبری بورس کالای ایران»، البته چند سالی است برای پسته ایرانی، رقیبانی در دنیا قد علم کرده‌اند؛ بطوریکه کیفیت و طعم پسته ایران در حالی در بازارهای جهانی زبان­زد است که چند سالی می ­شود آمریکا با افزایش توان تولیدی خود، توانسته ضمن کسب جایگاه نخست صادرکننده در این نوع محصول، به سمت افزایش سهم بازار خود در اروپا حرکت کند.

آخرین آمار اعلام شده در خصوص صادرات پسته آمریکا حکایت از افزایش ۲۵ درصدی صادرات پسته این کشور به اروپا دارد تا ارزش صادرات پسته آمریکا به اروپا با ۲۵ درصد رشد به ۲۲۵ میلیون یورو افزایش یابد. بدین ترتیب پسته آمریکا توانسته­ است در نیمه نخست سال جاری میلادی سهم خود از بازار اروپا را بیشتر کند.

در مقابل صادرات پسته ایران به اروپا در نیمه نخست سال ۲۰۱۷ میلادی با افت ۲۱ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به ۱۰۵ میلیون یورو رسید که در میان کشورهای اروپایی کشورهای آلمان، اسپانیا، ایتالیا، هلند و یونان بزرگترین واردکنندگان پسته ایران در نیمه نخست سال جاری میلادی بوده ­اند.

اما کاهش صادرات پسته ایران به قاره سبز در حالی اتفاق افتاده که در نیمه نخست سال ۲۰۱۶ میلادی بالغ بر ۱۳۲ میلیون یورو پسته از کشور به اروپا صادر شده بود.

توجه به این آمار و ارقام از این جهت حائز اهمیت است که با تمرکز بیشتر بر صادرات پسته ایرانی و هدفمند شدن فرآیند عرضه آن در بازارهای جهانی می­ تواند در جلوگیری از کاهش سهم ایران در صادرات پسته در دنیا نقش مهمی ایفا کند.

شاید به همین دلیل است که هرچند دیرهنگام، اما مسئولان و متولیان به این نتیجه رسیده‌اند سروسامانی به بازار این محصول بدهند و به این منظور پسته آماده عرضه گسترده در بورس کالا شده است.

در همین راستا برنامه ­ریزی برای عرضه گسترده پسته در حالی در بورس کالا آغاز شده که به دلیل آنکه در این مسیر، خرید و فروش پسته فقط به معاملات نقدی و فیزیکی محدود نمی­ شود، بلکه امکان خرید نسیه، پیش خرید و استفاده از ابزارهای متنوع دیگری همچون گواهی سپره پسته نیز در این بازار برای آن وجود دارد، تحول اساسی را در فروش بازار این محصول به همراه خواهد داشت.

براساس این گزارش، این اتفاق در حالی به زودی رقم می­ خورد که بزرگترین مشکل در اقتصاد کشور، بحث تامین مالی بنگاه ­های اقتصادی است و عمده بنگاه ­های اقتصادی به دلیل کسری نقدینگی و مسائل مالی، دچار مشکل هستند و این مشکل آنها به سایر حوزه­ ها نیز تسری یافته است.

از این رو ورود پسته به بورس کالا فرصت بسیار خوبی برای کشاورزان و تجار ایرانی است که با سرمایه­ گذاری در بخش تولید این محصول و عرضه در بورس کالا جایگاه پسته را نه تنها به سطح گذشته بازگردانند، بلکه بالاتر از آن نیز ببرند تا ایران در تولید و صادرات این محصول حرف آخر را در جهان بزند.

در همین ارتباط، در گفتگو با تنی چند از مسئولان و کارشناسان به بررسی ملزومات عرضه پسته در بورس کالا پرداختیم که شرح آن در ادامه آمده است.

تامین نقدینگی با استفاده از ابزارهای بورس

استان دار کرمان با اشاره به راه‌اندازی بورس پسته در استان کرمان، عنوان کرد: پسته ایران باید علاوه بر ایجاد بورس منطقه ­ای به تولیدکنندگان جهانی نیز متصل شود تا برای کشور ارزآوری به همراه داشته باشد.

علیرضا رزم­ حسینی ابراز کرد: با کمک دولت تدبیر و امید شرکت تعاونی پسته حیات جدیدی پیدا کرده، بطوریکه راه اندازی بورس پسته فرصت مناسبی است تا نفوذ خود در بازارهای جهانی را بیش از گذشته افزایش دهیم، البته در کنار این مسئله که عرضه پسته در داخل کشور نیز در بازار شفافی همچون بورس کالا صورت گیرد.

استاندار کرمان با ابراز امیدواری برای راه­اندازی بورس منطقه ­ای در ایران، تأکید کرد: با منطقه­ ای شدن بورس پسته در ایران، این محصول می ­تواند در بازار مالی کشور به صورت شفاف قیمت گذاری شود که اگر این اتفاق بیفتد مطمئنا گردش مالی بسیار خوبی برای کشاورزان به همراه خواهد داشت.

وی خاطرنشان کرد: کشاورزان و پسته­داران چنانچه محصول خود را در انبارها نگه دارند، پیشرفتی حاصل نخواهد شد اما می توانند با مکانیسم گواهی سپرده کالایی، تامین نقدینگی کنند و اینگونه ابزارها به طور حتم برای ما راهگشا خواهد بود.

استانداردسازی صادرات پسته

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به تشکیل صندوق پسته، گفت: طی دو سه ماه اخیر تقریبا بستر راه‌اندازی صادرات کالایی پسته از طریق بورس کالا در حال ایجاد است.

محمدرضا پورابراهیمی با تاکید بر استفاده از اعتبارات صندوق توسعه ملی برای صادرات پسته، گفت: مقرر شده ­است تا خط اعتباری ویژه حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیارد تومانی به صورت مستمر به بخش کشاورزی داده شود. نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر استانداردسازی صادرات پسته بیان کرد: در زمینه تامین مالی، انواع قراردادهای جایگزین و مکانیزم­ های بازار سرمایه از بسیاری ریسک­ ها جلوگیری می­ کند.

پورابراهیمی با اشاره به کمک منابع داخلی بانک کشاورزی در سطح کشور در سال گذشته گفت: براساس توافق­ های صورت گرفته از جمله منابع داخلی بانک کشاورزی، منابع ارزی و ریالی در بانک کشاورزی می ­توان تامین مالی را عملیاتی کنیم، ضمن اینکه صادرات سنتی می ­تواند مانند قبل ادامه یابد.

رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به ایجاد صندوق پسته در شهرستان های پسته خیز بیان کرد: با هماهنگی­ های انجام شده طی دو سه ماه اخیر و جلسات مستمر در تهران، بستر راه اندازی صادرات کالایی پسته از طریق بورس بزودی فراهم می ­شود.

مشکل نقدینگی صنعت

رئیس انجمن پسته ایران یکی از مشکلات صادرات پسته را خرده ­فروشی آن دانست و گفت: برای رفع این مشکل صادرکنندگان می­ توانند مجموع پسته موردنیاز خود را یکجا از بورس کالا خریداری و تامین کنند.

محسن جلال­ پور افزود: تلاش داریم پسته در بورس کالای ایران به شکل گسترده عرضه شود؛ زیرا با این اقدام به طور حتم مشکل نقدینگی این صنعت نیز برطرف می ­شود. وی اظهار داشت: به طور حتم عرضه پسته در بورس کالا به دلیل وجود نظارت­ ها از کیفیت بالاتری برخوردار است.

رئیس انجمن پسته ایران عرضه و تقاضا، کشش بازار، میزان تولید و قیمت ارز را از عوامل تاثیرگذار بر نرخ پسته عنوان کرد و گفت: به نظر می ­رسد امسال میزان تولید پسته مناسب باشد و نگرانی برای تامین بازار داخلی و خارجی وجود ندارد؛ اما در نهایت محصول پسته کالای صادراتی است که به قیمت ارز بستگی دارد.

تدبیر برای کاهش فعالیت واسطه ها

همچنین، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با تاکید براینکه ورود پسته به معاملات بورس کالا یک‌بار دیگر حضور ایران را در عرصه تجارت جهانی پررنگ می‌کند، گفت: با ورود پسته در معاملات بورس کالا می ­توان مجددا به سمت قیمت گذاری و فروش شفاف این محصولات حرکت کرد و در بازارهای جهانی به رقابت پرداخت.

احمد انارکی­ محمدی با اشاره به عرضه پسته در بورس کالا گفت: انجام معاملات پسته در بورس کالا تحول بزرگی را در زمینه فروش محصولات به وجود می­ آورد، به طوری که به عنوان مثال در زمینه پسته باید به این نکته توجه داشت ارتقای تجارت پسته به عنوان یک محصول صادراتی، می­ تواند نقش مهمی در ارزآوری برای کشور داشته باشد.

نماینده مردم رفسنجان و انار در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: باید توجه داشت با وجود اینکه بسیاری از کشاورزان و باغداران بازار سرمایه آشنایی کامل ندارند، اما زمانی که اسم بورس به میان می‌آید، بانک‌ها حمایت بهتری دارند و کشاورزان از این نظر سود می‌کنند.

وی ادامه داد: به طور یقین اگر کشاورزان به بازار سرمایه اعتماد کنند، بخش قابل توجهی از مشکلاتی که در گذشته گریبان گیر آن‌ها بودند، که از جمله آن می توان به حضور واسطه ها و دلالان اشاره کرد، رهایی یابند.

انارکی ­محمدی با اشاره به ورود پسته به بورس کالا آن را گام نخست برای به دست آوردن جایگاه قبلی پسته در بازارهای جهانی دانست و گفت: با توجه به اینکه سال‌های زیادی قیمت‌گذاری جهانی پسته را انجام می‌دادیم، با عرضه پسته در بورس می ­توان دوباره به این جایگاه برگشت.

نماینده مردم رفسنجان در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه می‌توان گفت که ورود پسته به بورس کالا موجب شفافیت و حذف واسطه‌ها خواهد شد، افزود: بورس مکانی است که می­ تواند در شفاف­ سازی قیمت­ ها کمک بسیاری به باغداران و کشاورزان کند، از این­رو پیش ­بینی می ­شود در آینده نزدیک با فرهنگ سازیو آموزش ­های لازم تمامی پسته­ های تولیدی در کشور و زعفران در بورس کالا معامله شود.

بازارهای فروش جدید با راه ­اندازی بورس پسته

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس گفت: عرضه پسته در بورس کالای ایران راهکاری برای ایجاد بازارهای بین ­المللی جدید و شناساندن برند پسته ایرانی به تمام دنیا است. شهباز حسن­ پوربیگلری در رابطه با صادرات بهینه پسته به بازار جهانی از طریق بورس کالا گفت: عرضه پسته در بورس کالا علاوه بر ایجاد بازارهای فروش جدید می­ تواند ارزآوری را نیز برای کشور به ارمغان بیاورد، چرا که پسته ایرانی به مراتب از کیفیت بالاتری نسبت به نمونه ­های خارجی برخوردار است.

وی با بیان اینکه صادرات قدرتمند پسته ایرانی در بازار جهانی نیازمند تعیین یک برند ثابت است، تصریح کرد: هزینه تولید بالا و عدم نرخ صادراتی مانعی برای صادرات بهینه پسته به بازار جهانی تلقی می­ شد، اما اکنون بورس کالا گام مثبتی برای سامان­دهی بازار اقتصادی پسته برداشته است که امیدواریم به زودی شاهد تثبیت جایگاه پسته ایرانی در دنیا باشیم. البته برای تداوم صادرات پسته به بازارهای بین­ المللی کشاورزی باید در گام نخست، میزان برندهای صادراتی پسته ایرانی را به یک یا چند برند کاهش داد تا بتوان با انبوه تولید وارد بازار جهانی شد.

نیاز به ارایه تسهیلات ارزان ­قیمت

استان دار سمنان اظهار کرد: کشاورزان می­ توانند علاوه بر معامله محصول پسته خود در تالار بورس کالا از تسهیلات ارزان­ قیمت نیز بهره مند شوند که این حرکت موجب ترغیب تولیدکنندگان به حضور در بورس کالا می ­شود؛ البته این اولین قدم خواهد بود.

محمدرضا خباز در خصوص نتایج عرضه پسته در بورس گفت: باید ثمره کار کشاورزان به خودشان بازگردد که اگر غیر از این باشد به هدف خود نرسیده ایم. این موضوع در جهان انجام و تجربه شده است. ایجاد تالار بورس برای پسته شرایط را تا حدودی فراهم کرده است و این امر دست واسطه ­ها را کوتاه خواهد کرد.

منبع: دنیای اقتصاد