به گزارش «پایگاه خبری بورس کالای ایران»، بر این اساس پتروشیمی تندگویان به عنوان نخستین شرکت پتروشیمی اقدام به انعقاد قراردادهای بلندمدت با صنایع پایین دستی در بورس کالا کرد. به این ترتیب این شرکت متعهد شد تا در قالب این قراردادها طی دوره‌های زمانی مختلف حجم مشخصی از محصولات خود را برای تامین نیاز صنایع پایین دستی در بورس کالا عرضه کند. به دنبال عرضه محصولات پتروشیمی تندگویان در قالب قراردادهای بلندمدت، پتروشیمی مارون نیز اقدام به عرضه محصولات خود در همین راستا کرد.
اما آنچه که به عنوان انعقاد قراردادهای بلند مدت در بورس کالا از آن نام برده می‌شود و بسیاری از فعالان صنایع پایین‌دستی از آن به عنوان یک مزیت یاد می‌کنند، می‌تواند چیزی فراتر از یک مزیت ساده باشد؛ به اعتقاد کارشناسان گسترش انعقاد قراردادهای بلندمدت در بورس کالا، بنگاه‌های تولیدی کشور را به سمت جلو حرکت می‌دهد چرا که صنایع بالادستی پتروشیمی با برنامه‌ریزی دقیق و اطمینان خاطر از فروش حجم معینی از کالای خود می‌توانند برای افزایش تولید و همچنین توسعه زیرساخت‌ها برای راه‌اندازی خط تولید محصولات جدید اقدام کنند. از سوی دیگر با افزایش حجم این قراردادها و بالا رفتن تقاضا برای آن زمینه راه‌اندازی بازار آتی پتروشیمی فراهم خواهد شد. در گزارش پیش رو به بررسی ابعاد مختلف این موضوع از نگاه فعالان بورس کالا و بازار پتروشیمی پرداختیم.
مزیت گسترش قراردادهای بلندمدت
در همین ارتباط، مدیر نظارت بر بازار بورس کالا با بیان اینکه توسعه قراردادهای بلندمدت ما را به سمت قراردادهای فوروارد و آتی که در بورس‌های بین المللی نیز وجود دارد، هدایت خواهد کرد، عنوان کرد: بر این اساس تا کنون ۳۶ هزار تن محصول به ارزش ۱۲۲ میلیارد تومان از طریق شرکت‌های پتروشیمی تندگویان و مارون مورد معامله قرار گرفته است. جواد جهرمی در تشریح مزیت‌های قراردادهای بلندمدت گفت: با انعقاد قرارداد بلندمدت، فروشنده می‌تواند برای تولید خود برنامه‌ریزی انجام دهد و خریدار نیز از عرضه مداوم محصول خود اطمینان دارد و بر اساس آن می‌تواند برنامه‌ریزی لازم را انجام دهد.
این مدیر بورس کالا با اشاره به مشکلات حال حاضر قراردادهای بلندمدت، تصریح کرد: این روش مشکلاتی دارد که در دستورالعمل جدید بورس کالا که برای تمام بازارها تدوین شده است، بر طرف می‌شود. یکی از مشکلات نحوه تعیین مشتری است، البته عرضه‌کننده حق دارد حداقل‌هایی را برای کسانی که می‌خواهند قرارداد بلندمدت منعقد کنند، در نظر بگیرد اما از سوی دیگر با محدودیت در میزان عرضه نیز مواجه هستیم. در نتیجه بحث تخصیص به مشتریان یک بحث جدی است که در این زمینه وجود دارد. وی اضافه کرد: بر این اساس در معاملات جدید در نظر داریم که تمام خریدارانی که شرایط شرکت در این معاملات را دارند بتوانند در حراج شرکت نموده و با ارائه قیمت‌های پیشنهادی خود که با رقابت روی قیمت پایه انجام می‌شود خرید خود را انجام دهند و این میزان رقابت در قیمت نهایی اعمال خواهد شد.
جهرمی با بیان اینکه در حال حاضر قیمت کشف شده در عرضه قبلی معیار قیمت قراردادهای بلند مدت است، عنوان کرد: در این روش جدید هر خریدار با قیمت پیشنهادی خود که در روز اول اعلام کرده است مواجه می‌شود که یک ضعف به حساب می‌آید. او ادامه داد: البته در قرارداد بلندمدت با دو تعهد خریدار به برداشت محصول در زمان‌های مورد نظر و تسویه آن و فروشنده به تحویل محصول به خریدار مواجه هستیم. از سوی دیگر در گام‌های بعدی می‌توان شرایط معامله مجدد این تعهدها را نیز فراهم آورد.
توسعه بازار مالی، برنامه بورس کالا در سال ۹۶
مدیر نظارت بر بازار بورس کالا همچنین درباره برنامه‌های بورس کالا در سال ۹۶ گفت: فعالیت صندوق‌های کالایی در بورس کالا، فعالیت افراد حقیقی و همچنین شرکت‌های بازرگانی، کشف پرمیوم، قراردادهای فوروارد، خرده فروشی از طریق گواهی سپرده کالایی و در نهایت قراردادهای آتی از جمله مواردی است که در سال ۹۶ جزو اولویت‌های بورس کالا قرار گرفته است. وی با بیان اینکه در سال ۹۵ بازار محصولات پتروشیمی سال موفقی را پشت سرگذاشت، افزود: با همکاری نزدیک عرضه‌کنندگان با بورس کالا و اقدامات مناسب صورت گرفته در خصوص مدیریت بازار نظیر برداشتن سقف رقابت برخی از محصولات، پالایش شرکت‌های صوری و موارد دیگری موفق به افزایش ۲۶ درصدی حجم و ۳۴ درصدی ارزش معاملات پتروشیمی در بورس کالا نسبت به سال ۹۴ شدیم. او ادامه داد: با این وجود راهبرد کلی بورس کالا حرکت به سمت گسترش بازار مالی است، بر این اساس و با اقدامات انجام شده، در سال ۹۵ برای نخستین بار در تاریخ معاملات بورس کالا ارزش معاملات بازار مالی از بازار فیزیکی فزونی یافت.
جهرمی با بیان اینکه قسمت‌های مهم بازار فیزیکی بورس کالا پتانسیل مناسبی جهت تحقق گسترش بازار مالی دارند، تصریح کرد: بازار محصولات فولادی، مس، کشاورزی و پتروشیمی هر یک می‌توانند در گسترش بازار مالی نقش ایفا کنند که در نشست‌هایی که با فعالان هر کدام از این بازارها صورت گرفته نظرات کلی و درخواست‌ها مشخص شده است. وی اضافه کرد: بر این اساس بورس کالا در حال حاضر در حال فراهم آوردن زیرساخت‌های قانونی و حقوقی لازم و پس از آن زیرساخت‌های فنی و نرم افزاری است.
این مدیر بورس کالا در پایان با بیان اینکه در حال حاضر ما در حال گذر از بازار سنتی معاملات پتروشیمی به سمت بازار مدرن هستیم، خاطرنشان کرد: طی سال‌های گذشته تلاش شده که مشتریان و فعالان بازار با معاملات بورس آشنا شوند و امروز شاهدیم که فعالان بازار اقدام به بررسی و تحلیل بازار بر اساس قیمت‌های جهانی، آمار معاملات بورس کالا و پارامترهای دیگر می‌کنند و ملاک معاملاتشان را تحلیل خود قرار می‌دهند. این یک سرمایه بزرگ است، باید بتوانیم آن را مدیریت کنیم و با ایجاد بازارهای جدید، آن را توسعه دهیم.
پاسخی به توطئه خروج
مدیر بورس کالا و انرژی کارگزاری بورس بیمه ایران با بیان اینکه در پی جریان خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا و اصرار مدیران پتروشیمی مبنی بر نبود امکان عقد قراردادهای بلندمدت در سازوکار بورس کالا، قراردادهای بلندمدت توسط بورس کالا طراحی و پایه‌ریزی شد، خاطرنشان کرد: البته حجم آن در حال حاضر بسیار محدود است به طوری که فقط مجتمع‌های تندگویان و به تازگی مارون این نوع قراردادها را در دستور کار قرار داده‌اند.
علی بخشنده در ادامه در پاسخ به پرسشی درباره قیمت‌سنجی کالای مورد معامله در این قراردادها به تعادل گفت: با توجه به اینکه قیمت پایه این معاملات از میانگین قیمت معاملاتی آن محصول در هفته گذشته استخراج می‌شود، منافاتی با مکانیزم عرضه و تقاضا ندارد. وی اضافه کرد: در حال حاضر حجم این قراردادها بسیار محدود است و تاثیری بر معادلات تالار اصلی ندارند، همچنین تالار این محصولات در روز جداگانه برگزار می‌شود.
بخشنده درباره نفع قراردادهای بلند مدت برای صنایع بالادستی پتروشیمی گفت: صنایع بالادستی با توسعه این نوع قراردادها، تضمینی بابت خرید محصولات خود می‌یابند و این قراردادها در صورت توسعه، برنامه تولید مجتمع‌های پتروشیمی را در آینده مشخص خواهد کرد. وی ادامه داد: همچنین صنایع پایین دستی که تنها از یک گرید خاص می‌توانند استفاده کنند و یا تعهدات تولید بلندمدت دارند با این نوع قراردادها، می‌توانند با آسودگی بیشتری محصول خود را تهیه کنند. او عنوان کرد: درواقع مزیت این نوع قراردادها این است که یک آرامش خاطر و کاهش ریسک برای هر دو طرف بالا دست و پایین دست ایجاد خواهد کرد.
این فعال بورس کالا در پاسخ به اینکه آیا در بورس‌های کشورهای دیگر نیز چنین قراردادهایی وجود دارد، گفت: بعید می‌دانم در بورس‌های کالایی کشورهای دیگر چنین قراردادهایی منعقد شود، درواقع این یک حرکت ابتکاریست و باید به مدیران پرتلاش بورس کالا، دفتر صنایع تکمیلی و مجتمع‌های پتروشیمی که در این زمینه پیش‌قدم شده‌اند تبریک گفت.
بخشنده در پایان به مشکلات قراردادهای بلندمدت اشاره و اظهار کرد: اشکالی که در این قراردادها وجود دارد، نحوه شناسایی خریدار واقعی است که تا امروز با تشخیص پتروشیمی تایید می‌شود، اما خوشبختانه در جلسه تنظیم بازار محصولات پتروشیمی تصمیم بر آن شده که احراز هویت و صلاحیت مشتریان به عهده بورس کالا درآید.
برنامه‌ریزی برای تولید، مزیت بزرگ قراردادهای بلندمدت
دبیر کل انجمن کارفرمایی پتروشیمی نیز در گفت‌وگو با تعادل با مثبت ارزیابی کردن انعقاد قراردادهای بلندمدت پتروشیمی در بورس کالا، خاطرنشان کرد: قراردادهای بلندمدت لازمه کار صنایع پتروشیمی و در تمام دنیا مرسوم است؛ حال که این قراردادها در بورس کالا منعقد می‌شود مزیت‌هایی همچون از بین بردن نکول و امکان برنامه‌ریزی برای تولیدات صنایع نیز ایجاد شده است. احمد مهدوی ابهر اضافه کرد: با بهره‌گیری از این قراردادها و توسعه آن، مجتمع‌های پتروشیمی می‌توانند برای تولید خود برنامه‌ریزی و به این ترتیب آمار مناسبی از حجم فروش خود در بازار داخل در اختیار داشته باشند. وی در ادامه گفت: در مقابل خیال صنایع پایین دستی نیز از لحاظ تامین مواد اولیه تولیداتشان راحت خواهد بود.
این کارشناس و فعال صنعت پتروشیمی در پاسخ به اینکه اگر محصولات پتروشیمی از سوی مجتمع‌ها به طور مرتب و به میزان مورد درخواست صنایع پایین دستی در بورس کالا عرضه شود، چه نیازی به انعقاد قراردادهای بلندمدت داریم، گفت: فرض کنید صنایع پایین دستی حجم مصرف مواد اولیه خود را اعلام کردند و مجتمع‌های پتروشیمی نیز برای میزان اعلام شده برنامه‌ریزی و تولید کردند؛ اگر هنگام عرضه صنایع پایین دستی به هر دلیلی خرید نکردند چه خواهد شد؟ پس انعقاد قراردادهای بلندمدت تعهدی ایجاد و خیال صنایع بالادستی را از بابت فروش محصول خود راحت می‌کند. مهدوی ابهر ادامه داد: از سوی دیگر اگر این قراردادها نباشد، صنایع بالادستی با عرضه محصولات خود و فروش نرفتن آن در بازار داخل فرصت صادرات کالا را نیز از دست خواهند داد.
منبع: تعادل
ارسال نظر