*دکتر مژده ملایی- مدیرعامل کارگزاری توسعه کشاورزی
به گزارش «پایگاه خبری بورس کالای ایران» به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، محصول زعفران یک محصول استراتژیک است، زیرا ۹۰ درصد این محصول در کشور ما تولید می شود بدیهی است با توجه به این حجم تولید، صادرکننده عمده این محصول نیز باید کشور ایران باشد. ولی به دلیل نقایصی که در زمینه بهره برداری، فرآوری، بسته بندی و کیفیت آن محصول وجود دارد کشوری نظیر اسپانیا که تولید آن به یک تن هم نمی رسد صادرکننده عمده و کشور امارات صادرکننده دوم تلقی می شود.
در نتیجه بورس کالا رسالت خود را در جهت رفع این مشکل قرارداد و گامی مهم در تغییر روش معامله این محصول برداشت که در پی آن اصلاح صادرات و اعتبار برند محصول ایران را به دنبال خواهد داشت از جمله مشکلات ساختاری بازار زعفران در کشور می‌توان به مورادی، چون نبود یا کمبود نقدینگی لازم جهت خرید محصول از کشاورزان و درنتیجه کاهش قیمت این محصول در زمان برداشت و همچنین عدم رعایت استانداردهای لازم در هنگام فرآوری، بسته بندی و نگهداری در نتیجه کاهش کمیت و کیفیت محصول اشاره کرد. از سویی دیگر کاهش و تغییر کیفیت محصول به رغم اینکه زعفران یک محصول ملی و استراتژیک می‌باشد تا اندازه زیادی به صادرات این کالای با ارزش ایران ضربه زده است.
همچنین عدم رعایت نگهداری مطلوب و برداشت نادرست که به کاهش کیفیت زعفران می‌انجامد به همراه تضییع حق کشاورزان و تولیدکنندگان زحمتکش توسط بعضی سودجویان و افراد فرصت طلب از دیگر کاستی‌های بازار زعفران در ایران به شمار می‌رود، لذا بورس کالای ایران با حمایت وزارت جهاد کشاورزی پس از اجرای موفق طرح قیمت تضمینی در طول دو سال اخیر بر روی جو و ذرت به منظور برطرف کردن مشکلات موجود در بازار معاملات زعفران و حمایت از کشاورزان زعفرانکار و فعالان بازار این کالای باارزش ایرانی، نسبت به راه اندازی معاملات گواهی سپرده کالایی زعفران اقدام کرد.
باید این نکته را در نظر داشت که اگرچه میزان تولید زعفران در مقایسه با ذرت و جو بسیار پایین بوده، اما اهمیت معاملات زعفران ایران در بازارهای جهانی بر هیچ کس پوشیده نیست و به دلیل اینکه زعفران یک محصول صادراتی است، کالایی درآمد زا و ارز آور برای کشور به شمار می‌رود و بورس کالا با اجرای این طرح قصد مساعدت به رونق و افزایش صادرات این محصول را نیز دارد.
تعداد بهره برداران و تولیدکنندگان زعفران در کشور زیاد و میزان تولید آنها خرد است اما، میزان تولید در مقایسه با مقیاس جهانی بسیار چشمگیر بوده و ایران در این زمینه مقام اول را دردنیا دارد.
لازم بذکر است بدانیم طرح سپرده کالایی زعفران با سپرده کالایی ذرت و جو کاملا متفاوت است، زیرا در سپرده کالایی این دو محصول از ابتدا تا انتهای جمع آوری و فروش، بازار ساز و بازار گردان و خریدار در جهت خرید، حمل و مصرف فعال می‌باشند. در حالیکه در سپرده کالایی زعفران قرار است صندوق کالایی و تخصصی این محصول نیز تشکیل و قبض انبار این محصول به صورت اوراق بهادار قابل توثیق و معامله قرار گیرد.
این اقدام باعث خواهد شد با توثیق اوراق بهادار این محصول در بانکها، سبب تامین نقدینگی گشته و معاملات مکرر و با حجم متفاوت نیز رونق یابد که این هدف باعث تضمین، تعادل و شفافیت نرخ واقعی زعفران می شود.
بنابراین معاملات گواهی سپرده کالایی زعفران در تامین نقدینگی که از اهم مشکلات کشاورزان و فعالان بازار است نقش بسیار مهمی خواهد داشت.طی سالهای اخیر اغلب کشاورزان و فعالان بازار در نگهداری محصول مشکل داشته و گاهی نگهداری نامناسب محصول باعث کاهش کیفیت و کمیت محصول شده و صادرات محصول را با مشکل مواجه کرده است.
در صورتیکه با اجرای این طرح به دلیل تحت کلید بودن محصول در بورس کالا و رعایت شرایط انبارداری مناسب از نظر تضامین، بیمه و سایر شرایط و همچنین بازرسی‌های متوالی و دقیق، دلهره کشاورزان و فعالان بازار کاهش خواهد یافت.
بدون شک این طرح به منظور حمایت از کشاورزان زحمتکش پیاده شده و آنها محصول خود را حتی کمتر از میزان یک کیلوگرم می‌توانند به انبار تعاونی روستایی استان خراسان رضوی تحویل داده و قیمت پیشنهادی خود را اعلام کنند و پس از دریافت رسید، بدون دغدغه حمل و یا شرایط بد نگهداری، محصول خود را به فروش برساند. لازم است بدانیم بورسی شدن هر محصول، برندی بر آن محصول خواهد بود که کشورهای پیشرفته با توجه به شناخت از نحوه فعالیت بورس‌ها، می تواند در جهت خرید محصولات اقدام کنند.
بنابر این بهتر است مسئولین، ارگان‌ها و تشکلهای فعال ذیربط با برگزاری جلسات هم اندیشی به منظور شفاف سازی در بهتر اجرا شدن این طرح عظیم ملی مشارکت نمایند و قطعا برداشتن این گام بلند، حمایت فعالان این عرصه را می‌طلبد.
ارسال نظر