به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل بورس کالای ایران، دکتر حامد سلطانی نژاد روز سه شنبه ۱۹ آبانماه در همایش «اقتصاد ایران در پساتحریم؛ کیش دورازه ورود» و در پنل اختصاصی بازار سرمایه کشور که با حضور مقامات ارشد بازار سرمایه ایران در سالن خلیج فارس مرکز همایش های بین المللی کیش برگزار شد، گفت: شناسایی مشتریان و سرمایه گذاران خارجی کار مهمی است لیکن در تمام کشور های دنیا،  سرمایه گذاران عموما از طریق نهادهایی به صورت مالکیت نیابتی همانند بورس ها به بازارهای سرمایه ورود می کنند.

وی افزود: یکی از موارد بسیار مهم برای سرمایه گذاران خارجی این است که کشور سرمایه پذیر چه فکری برای پوشش ریسک نرخ ارز کرده است . این در حالی است که طی سالهای اخیر بسیاری از فرصت های سرمایه گذاری در کشور به علت نوسانات نرخ ارز به تهدید تبدیل شده و تمایل سرمایه گذاران خارجی  برای حضور در بازارهای ایران را از بین برده است.

وی سپس خاطرنشان کرد: یکی از ابزارهای کمک کننده در این خصوص،  پوشش ریسک نوسانات نرخ ارز از طریق راه اندازی بورس ارز است و به همین دلیل ما در بورس کالای ایران راه اندازی بورس ارز را در دستور کار قرار داده ایم.

مدیرعامل بورس کالای ایران با بیان اینکه بورس ارز نمونه یک بازار مالی است که پیشران توسعه در کشور خواهد بود گفت:  با راه اندازی بورس ارز در کشور ضمن شفافیت کشف قیمت ارز و تعیین صحیح مزیت های اقتصادی،  امکان برنامه ریزی بلند مدت برای بنگاه های اقتصادی فراهم می شود .

لزوم ارتباط بازار مالی با بخش واقعی اقتصاد

سلطانی نژاد افزود: اگر به دنبال توسعه اقتصادی هستیم باید  بستری  را برای ارتباط مستقیم بین بازارهای مالی و بخش واقعی اقتصاد فراهم کنیم و این اتفاق نمی افتد مگر این که بازارهای مالی را توسعه دهیم. به عنوان نمونه، اگر روزی معاملات قراردادهای آتی پتروشیمی، قیر و ارز در بورس کالای ایران راه اندازی شود، در آن زمان برای فعالان اقتصادی به صورت روزانه هم فرآیند کشف قیمت این محصول در بورس و هم پوشش ریسک نوسانات قیمت برای آنها فراهم می شود.

وی ادامه داد: نمونه هایی از بازارهای مالی موفق در قراردادهای آتی در  دنیا وجود دارد، به طور مثال بازار قراردادهای آتی محصولات پتروشیمی در بورس دالیان چین فقط روی یکی از محصولاتش، ۵۱۳ میلیارد دلار گردش مالی دارد.

هدایت واسطه ها به بازار مالی از طریق گواهی سپرده کالایی

مدیرعامل بورس کالای ایران در ادامه با بیان اینکه وقتی شما بازار مالی را گسترش می دهید با استفاده از ابزارهای مالی در این بازار،  اهرمی به وجود می آید که به گردش مالی بیشتر کمک می کند ، گفت:  یکی از این ابزارهای مالی، گواهی سپرده کالایی است . به عنوان مثال یکی از مشکلاتی که ما در بحث صادرات داریم حضور واسطه ها است. واسطه هایی که محصول را خریداری می کنند و این محصولات را به صورت بی کیفیت صادر می کنند. در اینجا اگر ما بیاییم انبارهایی را در سراسر دنیا پذیرش کرده و این امکان را فراهم کنیم که محصولات بتوانند در دنیا به  بازارهای مصرف سپرده شوند و به پشتوانه آنها گواهی سپرده کالایی منتشر شود، در این شرایط هم تولید کننده به صورت مستقیم محصول خود را به دست مصرف کننده در بازارهای  جهانی می رساند و هم این که واسطه ها را به جای این که در بازار واقعی فعالیت می کنند، به سمت بازارهای مالی هدایت کنیم.

وی سپس گفت: این همان اتفاقی است که در خصوص محصولات کشاورزی در بورس کالای ایران رخ داده است و بورس کالا در خصوص محصولات کشاورزی بیش از ۳۰ انبار محصولات کشاورزی را پذیرش کرده و این محصولات کشاورزی در این انبارها مورد معامله قرار می گیرند و توسعه انبارهایی از این دست در داخل و خارج کشور در دستور کار قراردارد.

سلطانی نژاد در ادامه با اشاره به اینکه یکی دیگر از کارکردهای بازار مالی ،  تامین مالی پروژه هاست، گفت:  این تامین مالی می تواند از طریق تاسیس فاند های مختلف صورت بگیرد و در حال حاضر  ما در بورس کالای ایران طرحی را در دست تدوین داریم که یک فاند ارزی را تاسیس کنیم . بطوریکه یکی از شرکت های تامین سرمایه قرار است ارزی را که در دست مردم قرار دارد جمع آوری کرده و بخشی از ارز خارجی هم به کمک ما جذب می شود؛ در واقع ما عملیات فورفیتینگ ( forfaiting) را برای خریداران در بازار مالی انجام خواهیم داد. 

وی در ادامه گفت: یکی دیگر از کارکردهایی که از ساختارهای مالی همانند بورس ها مورد توقع است اینکه بتواند بازارهای مالی را از طریق بازاریابی بین المللی به هم پیوند دهد. بعنوان مثال LME WEEK یک هفته و واقعه ای است که توسط این بورس برگزار می شود برای این که فعالان واقعی یک صنعت و حوزه مالی را به هم معرفی کند. در طول این همایش، فرصت ها و محصولات به هم معرفی شده که این شرایط انعکاسی از ارتباط بخش مالی با بخش واقعی بازار است.

مرجعیت قیمت از طریق ساختارهای مالی

مدیرعامل بورس کالای ایران با بیان اینکه وقتی که ساختار مالی یا financial market شکل می دهید می توانید مرجعیت قیمت نیز داشته باشید، افزود: ایران چرا نباید مرجع قیمت قیر در دنیا باشد در حالی که سومین تولید کننده قیر و ششمین صادر کننده این محصول در دنیا است.

وی سپس گفت: برای پیوند بورس های کالایی در دنیا با یکدیگر دو روش شناخته شده است و ما نیز برای این پیوند به ساختاری مانند بازار مالی نیاز داریم و به نظر می رسد که روش های متداولی که در دنیا وجود دارد از جمله روش های   back-office و front-office که ما باید از هر دوی این روش ها استفاده کنیم

مدیرعامل بورس کالای ایران در پایان گفت: اولین روش اتصال از طریق زیر ساخت های تسویه و پایاپای back-office است و روش دوم front-office یا اتصال بورس ها از طریق عضویت در نهادهای بین المللی مالی و بورس ها به صورت متقابل است که هم اکنون شرایط استفاده از روش دوم در بورس کالای ایران فراهم است و این بورس از طریق اتصال به نهادهای بین المللی مالی برای پیوند به بورس های کالایی جهان آماده شده است.