به گزارش «پایگاه خبری بورس کالای ایران»، حامد سلطانی نژاد، مدیرعامل بورس کالای ایران در این مراسم به توسعه و پیشرفت های بخش کشاورزی در بورس کالا طی سال های اخیر اشاره کرد و گفت: در بررسی تاریخچه بورس های کالایی دنیا به این نکته می رسیم که اغلب آن ها کار خود را با معاملات محصولات کشاورزی آغاز کردند.

وی به سابقه راه اندازی بورس کالای کشاورزی در کشور پرداخت و گفت : تاسیس بورس کالای کشاورزی در سال ۸۳ صورت گرفت اما به دلایل مختلف و پس از راه اندازی بورس کالا، معاملات کشاورزی از رونق مطلوبی برخوردار نبود، اما خوشبختانه با حمایت های وزارت جهاد کشاورزی و عزم جدی دولت در خصوص اصلاح ساختار بازارها، توسعه معاملات کشاورزی در بورس و استفاده از ظرفیت های این بازار در دستور کار قرار گرفت. 

سلطانی نژاد ادامه داد: ما برای تشکیل یک بازار قوی به چند مولفه نیاز داریم که یکی از این مولفه ها تعداد بازیگران است در حقیقت بازار زمانی شکل می گیرد که بازیگران و اشخاص زیادی اعم از حقیقی و حقوقی وجود داشته باشند و به تبادل کالا یا داد و ستد بپردازند؛در این بین همواره واسطه گران زیادی در بازار کشاورزی وجود دارد که آنها مشکلاتی را برای بازار و تولیدکنندگان ایجاد می کنند.

هدایت واسطه ها به بازارهای مالی

به گفته سلطانی نژاد، این مثال بارز است که قیمت یک محصول سر زمین کشاورزی با قیمت بازار متفاوت است و بحث واسطه گری در کشاورزی بیشتر از محصولات پتروشیمی و فلزات مشهود است؛ بنابراین بورس کالا باید برای به حداقل رساندن این واسطه گری نقش بسزایی ایفا  کند.

وی افزود: در این بین باید توجه کرد واسطه ها لزوما انسان های بدی نیستند و مشکلات ما با آن ها قابل حل است ابتدا باید ذهنمان را در بازارهای مالی نسبت به سفته بازها تغییر دهیم، چرا که در بازار مالی ایران متاسفانه اغلب به افرادی که در آن فعالیت می‌کنند سفته باز اطلاق می شود و همیشه نگاه منفی به آنها بوده و برخی اوقات هم به آنها عنوان دلال اطلاق شده و از بازار حذف شده اند. دلال و واسطه گر را بطور قطع و یقین نمی توان از بازارها حذف شود بلکه باید به سمت بازار مالی هدایت شود در حقیقت این افراد که در کشور ما به عنوان آدم های نابهنجار از آنها یاد می شود در کشورهای دیگر داری جایگاه در بازارهای مالی هستند.

مدیر عامل بورس کالای ایران تصریح کرد: واسطه ها را باید از بازار واقعی و از طریق بورس به سمت بازار مالی هدایت کنیم. واسطه، صاحب پول و نقدینگی است و برای او فرقی نمی کند که الان روی کنجاله سویا معامله می کند و یا سکه زیرا او دنبال منفعت است.

وی گفت: به این ترتیب باید به این واسطه ها برای نقد کردن بازارها و فعالیت در بازارهای مالی خوش آمد گفت، در حقیقت این افراد نقش بسزایی در تعیین قیمت ها خواهند داشت.

وی افزود: نگاهی به بازارهای پیشرفته دنیا نشان می دهد که همه به دنبال مکانی برای کشف نرخ هستند چون تولیدات به تنهایی کافی نیست؛ همچنین استفاده از ابزارهای فیوچرز نیز علاوه بر واسطه ها، اهرم تعیین قیمت ها در بورس های کالایی هستند به عنوان مثال خریدار تنها با ۱۰ درصد وجه، می تواند در موقعیت خرید آن کالا قرار بگیرد بنابراین وقتی بحث اهرم در میان باشد گردش مالی نیز افزایش پیدا می کند.

سلطانی‌نژاد تاکید کرد: واسطه گرها صاحب نقدینگی هستند، بنابراین اگر کانال درستی بتوان برای سرمایه گذاری آنها طراحی و راه اندازی شود این افراد راغب به سرمایه گذاری در این مسیر هستند.

تحول بازار کشاورزی با اجرای ماده ٣٣

سلطانی نژاد با برشمردن کارکرد بورس های کالایی کشاورزی از جمله کشف نرخ ، مدیریت ریسک نوسانات قیمت، فرصت سرمایه گذاری، تسهیل تجارت فیزیکی، تامین مالی و گسترش بازارها تاکید کرد: پس از ابلاغ ماده ۳۳ قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی مبنی بر خرید و فروش نهاده ها و محصولات تولیدی از طریق بورس کالا و جایگزینی مکانسیم قیمت تضمینی به جای خرید تضمینی، دولت و وزارت جهاد کشاورزی عزم خود را برای استفاده از مکانیسم بازار برای خرید و فروش محصولات کشاورزی جزم کرد.

وی در ادامه با اشاره به مزایای اجرای طرح قیمت تضمینی در بورس برای کشاورزان و دولت گفت: با اجرای این طرح کشاورزان به بخش زیادی از پول خود در کمترین زمان دست می یابند و بار مالی دولت هم برای پرداخت پول کشاورزان به میزان قابل توجهی کم می شود.

سلطانی نژاد تاکید کرد: با استفاده از مکانیسم بورس کالا، اطلاعات شفاف در بخش کشاورزی ایجاد خواهد شد و کاملا مشخص می شود چه کسی یک محصول را خریداری کرده، چه کسی محصولی را به فروش رسانده و حجمی که در بازار عرضه و تقاضا وارد شده، شفاف می شود.

وی با بیان اینکه یکی از کارکردهای اساسی بورس کالا فراهم کردن ارتباط میان بخش واقعی اقتصاد و بخش مالی اقتصاد است، خاطر نشان کرد: فراهم کردن زمینه ارتباط میان بخش واقعی اقتصاد و بخش مالی اقتصاد تنها در صورتی محقق می شود که کلیه کالاهای اساسی و مورد نیاز مردم که نوسانات قیمت آنها در کل زندگی مردم اثر گذار است در یک مکانیسم با نظارت آگاهانه و بی طرف همانند بورس کالا عرضه شود.

به گفته سلطانی نژاد، در حوزه تنوع فعالیت ها نیز، توسعه ابزارهای مالی جدید نیز به شدت احساس می شد و در این زمینه اقدامات خوبی صورت گرفت و باید ادامه دار باشد تا جایی که به جایگاهی برسیم که ابزارهای مشتقه بورس کالا به صورت بین المللی کاربرد داشته باشد.

توسعه معاملات گواهی سپرده کالایی

مدیرعامل بورس کالای ایران عنوان کرد: مهم ترین رکنی که در فعالیت های بورس کالا مشهود بوده، شفافیت است و مکانیسم مدرن بورس کالا می بایست با ساختارهای سنتی جایگزین شود که این مهم زمانی محقق می شود که علاوه بر خود بورس کالا، ذی نفعان این بورس نیز قدیمی و سنتی فکر نکنند و به مکانیسم های جدید اعتقاد داشته باشند.

وی تصریح کرد: در حال حاضر بعضا با عدم آشنایی عرضه کنندگان و خریداران محصولات از بورس کالا با روندهای مدرن و مکانیزه مواجه هستیم، در اینجا ما نمی توانیم سیستم های بورس کالا را به فعالان بازار تحمیل کنیم و شرایطی را پیش پای خریداران و فروشندگان کالاها قرار دهیم که آنها با مشکل مواجه شوند؛ در این بین بهترین راه، آسان کردن مراحل مبادلات برای همه است که بدون شک با توسعه ابزارهای مالی در بورس کالا شاهد سهولت روند خرید و فروش محصولات در بخش فیزیکی نیز خواهیم بود.

سلطانی نژاد با بیان اینکه در حال حاضر معاملات گواهی سپرده کالایی در محصولاتی مانند جو و ذرت دامی و سکه طلا انجام می شود، خاطرنشان کرد: قرار است معاملات گواهی سپرده کالایی در سایر محصولات نیز توسعه پیدا کند زیرا تبدیل کالا به گواهی سپرده کالایی برای صادرات و واردات نیز می تواند پاسخگو باشد  بنابراین سیاست گذاری بورس کالا حرکت به سمت قبض انبار و گواهی سپرده کالایی و تامین مالی برای عرضه کنندگان است.

وی افزود: در آینده قرار است گواهی سپرده کالایی روی کالاهای پی وی سی و محصولات آهنی راه اندازی شود که در این زمینه اقدامات لازم در حال انجام است.

به گفته وی محصولات استراتژیک مثل گندم جو ذرت در حال حاضر در بورس کالا عرضه می شود و از آنجا این محصولات با حیات ما انسان ها در ارتباط هست نیاز به حمایت دارد اما شکل این حمایت باید چگونه باشد؟  دولت نباید بگذارد محصولات کشاورزی به هدر رود و به استاندارد کالاها بیشتر توجه کند و از همه مهمتر آنکه پول کشاورز به موقع پرداخت کند، البته با قیمت تضمینی بسیاری از مشکلات رفع شده و پول به موقع دست کشاورز می رسد و می تواند با خیال راحت تری کشت دوم را انجام دهد.

 سلطانی نژاد تاکید کرد: بحث فرهنگ سازی آموزش نقش بسزایی در رونق بخش کشاورزی خواهد داشت که این وظیفه بر عهده کارگزاران خواهد بود.

وی همچنین از اضافه شدن دو رویکرد جدید به بورس کالا اشاره کرد و افزود: تهاتر و مناقصه نیز بخشی از برنامه های بورس کالا است که نقش تابلو مناقصات بسیار مثبت خواهد بود، چرا که بورس کالا می‌تواند نقش تأثیرگذاری در ارایه قیمت‌های معقول ایفا کند.

او ادامه داد: تاکنون بورس کالا محلی برای مزایدات بوده و اصل کار بورس کالا مزایدات است اما به تازگی  تصمیم گرفته شده تابلو مناقصات نیز در بورس کالا ارایه شود تا بتواند تأثیر خود را در بازار هر چه بیش‌تر نشان دهد.