به گزارش «پایگاه خبری بورس کالای ایران»، اوراق سلف موازی استاندارد یک ابزار مدرن در بازار سرمایه کشور است که در زمینه تامین مالی تولید کنندگان نقش اساسی دارد.

در این راستا اوراق سلف موازی استاندارد که به پشتوانه محصول تولیدی بنگاه‌های اقتصادی قابل انتشار است به عنوان ابزاری مناسب توسط مجموعه بازار سرمایه ایران به اقتصاد کشور معرفی شده است.

تاریخچه:

این اوراق مبتنی بر عقد پایه سلف بوده که به تایید کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار ایران رسیده و دستورالعمل اجرایی آن در تاریخ ۲۴/۰۱/۱۳۹۲ توسط هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مصوب شده است. اولین اوراق سلف موازی استاندارد در تیرماه ۱۳۹۳ و توسط شرکت گل گهر بر روی سنگ آهن تولیدی این شرکت منتشر شد و پس از انتشار این اوراق، تقاضای زیادی از سوی تولیدکنندگان برای انتشار این اوراق به بورس کالای ایران ارائه شده است.

از آنجایی که مطابق دستورالعمل اجرایی این اوراق، شرکت عرضه‌کننده موظف به طی مراحلی برای انتشار اوراق سلف موازی استاندارد هستند، شرکت بورس کالا برای تسهیل در فرآیند انتشار، رویه اجرایی انتشار این اوراق و فرمت " امیدنامه عرضه و معاملات اوراق سلف موازی استاندارد " را که به تصویب هیأت مدیره شرکت بورس کالای ایران رسیده است را در این مستند منتشر می کند.

گفتنی است ، شورای عالی بورس و اوراق بهادار در تاریخ ۹ اسفندماه ۱۳۸۹ به استناد بند ۲۴ ماده ۱ و بند ۴ ماده ۴ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران با انجام معاملات سلف موازی در بورس های کالایی موافقت نمود و مقرر شد سازمان بورس و اوراق بهادار نسبت به اجرایی کردن آن اقدام نماید.

بر اساس تبصره ۱ ماده ۷ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید در راستای تسهیل اجرای سیاست‏های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی که اذعان می دارد" تمامی درآمدهای صندوق سرمایه‏ گذاری در چارچوب این قانون و تمامی درآمدهای حاصل از سرمایه‏ گذاری در اوراق بهادار موضوع بند ۲۴ ماده ۱ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۸۴ و درآمدهای حاصل از نقل و انتقال این اوراق یا درآمدهای حاصل از صدور و ابطال آن‏ها از پرداخت مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده موضوع قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب خرداد ۱۳۸۷ معاف ‏است و از بابت نقل و انتقال آن‏ها و صدور و ابطال اوراق بهادار یاد شده مالیاتی مطالبه نخواهد شد." و بنابر بخشنامه سازمان امور مالیاتی کشور بر اساس این قانون، معاملات اوراق سلف استاندارد از معافیت مالیاتی برخوردار است.

فرایند معاملات سلف موازی:

در فرایند معامله اوراق سلف موازی استاندارد خریدار دارای اختیار خرید تبعی است به این معنا که او می تواند براساس شرایط بازار آن کالا که مورد نظرش است ، قیمت و تعداد اوراق مورد نظرش را به فروشنده یا ناشر اوراق در تاریخ سررسید اعلام کند و چنانچه اگر خریدار و فروشنده به قیمت مورد نظر رسیدند ، خریدار اختیار معامله آن اوراق را تا سررسید تحویل کالا در اختیار خواهد داشت و چنانچه تمایل به اخذ کالای مورد نظر داشته باشد می تواند کالای مورد معامله را به انبارهای خود منتقل کند . در حال حاظر مجوز انتشار اوراق سلف موازی استاندارد در کلیه کالاهای فلزی ، پتروشیمی ، کشاورزی و سیمانی و ... داده شده است.

مزایای سرمایه پذیری اوراق سلف موازی و تاثیرات آن بر اقتصاد کشور:

آنچه بر جذابیت این اوراق افزوده است این نکته که در حال حاضر این اوراق دارای سود سالانه ۲۰ درصد است و چنانچه کسی تمایل بر سرمایه گذاری داشته باشد عملا بازده این اوراق ۵ درصد بیشتر از سپرده بانکی است . به همین دلیل وقتی این اوراق عرضه می شود با استقبال گسترده مردم مواجه می شود به طوری که در روز عرضه سلف موازی گندم ظرف سه دقیقه ۱۲۰۰ میلیارد تومان از این اوراق به فروش می رسد .

همچنین کمکی که این اوراق به اقتصاد کشور می کند غیر قابل انکار است . چندی پیش وزیر کشاورزی به دلیل مطالبات معوق کشاورزان از سوی مجلس اخطار دریافت کرد. چرا که دولت می بایست بتواند مبلغ خریدهای تضمینی کالاهای کشاورزان را به موقع به آنها پرداخت کند و تنها راهکاری که وجود داشت این بود که بتواند از طریق بازار سرمایه به خصوص بورس کالا با فروش اوراق سلف موازی استاندارد گندم این مبلغ را تامین کند و عملا تنها ظرف مدت کوتاهی ۲۶۵۰ میلیارد تومان اوراق منتشر شده به فروش رسید. از سوی دیگر دارندگان اوراق سلف موازی استاندارد می توانند در زمان سررسید علاوه بر دریافت سود تعیین شده (۲۰ درصد در شرایط فعلی)،کالای مورد نظر را تحویل نیز بگیرند.

همچنین روند پرداخت مطالبات گندمکاران با انتشار اوراق مرابحه در فرابورس نیز دنبال شده است تا اعتماد و اعتقاد دولت به ابزارهای تامین مالی بازار سرمایه بیش از پیش نمایان شود.

در حال حاضر دولت آقای روحانی با استفاده از ابزارهای مدرن بازار سرمایه توانسته است با استفاده از ابزارهای مالی بازار سرمایه بخش عمده ای از مطالبات خود را به کشاورزان و پیمانکاران باز پرداخت کند و عملا این مساله می تواند نقش موثری در برون رفت اقتصاد کشور از رکود داشته بلاشد.

هاشم باروتی، کارشناس بازار سرمایه