به گزارش «کالاخبر» به نقل از خبرگزاری آنا، قیمت سیمان در ماه اخیر نوسان بسیار زیادی را تجربه کرد و ارزش یک کیسه سیمان تا ۱۲۰ هزار تومان نیز رفت. دولت برای بازگرداندن قیمت سیمان، این کالا را در بورس کالا عرضه کرد، پس از عرضه بالغ بر ۷۳۰ هزار تن سیمان، بازار سیمان کشور با آرامش نسبی مواجه شد و قیمت‌ها در بازار در سراشیبی قرار گرفت.

پس از آن ٤٤ شرکت سیمانی بالغ بر ٩٤١ هزار تن سیمان در بورس کالا عرضه کردند تا با پاسخگویی به نیاز مصرف‌کنندگان، بازار سیمان با تعادل بیشتری همراه شود. در این میان حداقل تناژ خرید در بورس تا ۱۰ تن کاهش یافت تا از این طریق مشتریان خرد نیز قادر به تامین نیاز خود از مسیر بورس کالا باشند. بنابراین علاوه‌بر اینکه مشتریان بزرگ نظیر انبوه‌سازان و شهرداری‌ها امکان خرید سیمان از بورس کالا را دارند، مشتریان کوچک هم قادر به خرید هستند. این تصمیم با این هدف اتخاذ شد که انحصاری در خرید ایجاد نشود و از سوی دیگر به نیاز تمامی مشتریان پاسخ داده شود.

در گفت و گویی با اسماعیل غلامی، کارشناس مسائل اقتصادی که در ادامه می خوانید نوسانات قیمت سیمان، عرضه سیمان در بورس کالا و مزایای این طرح مورد بررسی بیشتر قرار گرفته است:

قاچاق و مافیا علت جهش قیمت سیمان هستند

*به نظر شما علت نوسانات قیمت سیمان در یک ماه اخیر چیست؟

درگذشته به دلیل تحریم‌هایی که وجود داشت دستور داده بودند تا کارخانه‌های سیمان با ۵۰ درصد ظرفیت کار کنند و بعد از آن نیز معضلات برق مزید بر علت شد تا عرضه سیمان در بازار آزاد کاهش یابد و زمانی که تولید پایین آمد، کارخانه‌های سیمان برای تأمین هزینه‌شان مجبور شدند قیمت سیمان را بالا ببرند.

مافیا یکی دیگر از دلایل نوسان قیمت سیمان در بازار است، این افراد زمانی که احساس می‌کنند تولید سیمان در بازار کاهش‌یافته دست به احتکار می‌زنند. از طرف دیگر مافیای زیرزمینی درست می‌شود. مافیای زیرزمینی هم سیمان را قاچاق می‌کنند و قیمت سیمان از ۳۰ هزار تومان به ۱۵۰ هزار تومان می رسد.

سیمان را در بازارهای بورس به قیمت‌های خیلی پایین‌تر از بازار آزاد می‌فروشند. نظرتان راجع به عرضه سیمان در بورس و اختلاف قیمتی که دارد چیست؟

از طریق بازار بورس کالا راحت می‌شود خریداران را کنترل کرد و خریداران واقعی هم نمی‌توانند سیمان خود را در بازار آزاد بفروشند.

طرح فروش سیمان در بورس کالا جایگزین خوبی برای فروش در بازار آزاد است زیرا سیمانی که در بازار آزاد فروخته می‌شود احتکار و یا قاچاق می‌شود اما از طریق بورس کالا چون برای خریداران، ضابطه وجود دارد و خودشان پروژه دارند، سیمانی که به آن‌ها داده می‌شود سر از بازار آزاد درنمی‌آورد.

قیمت سیمان تا ۲۰ هزار تومان نیز می‌تواند کاهش یابد

به نظر شما نرخ سیمان به قیمت ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان بازمی‌گردد؟

قیمت کالاها مربوط به قانون عرضه و تقاضا است. در اقتصاد یک فرمول ساده‌ای داریم که می‌گوید P=M/T، M حجم پول است، T منظور تولید است و P قیمت است. قیمت‌ها تابع این دو پارامتر است، در این چندماهه دولت ۵۵ هزار میلیارد تومان از بانک مرکزی قرض کرده و به نقدینگی یا همان حجم پایه پولی اضافه کرده است، یعنی صورت کسر (M) بیشتر شده است.

این نظریه مقدار پول کینگز است که البته در حالت ساده‌اش هم هست، بنابراین هر چقدر صورت کسر بیشتر باشد، P یا همان قیمت بالا می‌رود؛ ازاین‌رو وقتی حجم پایه پولی بالا رفته، قیمت هم بالا می‌رود.

مقدار عرضه به مخرج کسر (T) بستگی دارد. اگر تولید و عرضه بیشتر شود، طبیعی است که قیمت پایین می‌آید.

حدود ۸۰ تا ۸۵ میلیون تن ظرفیت تولید سیمان در ایران است. مصرف ما با در نظر گرفتن طرح‌های عمرانی مثلاً ۳۰ تا ۴۰ میلیون تن است. البته دلیل این موضوع هم این است که در زمان نعمت زاده، مجوزهای بی‌گدار دادند و مکرر کارخانه سیمان درست کردند.

بنابراین در تولید سیمان هیچ مشکلی نداریم. اگر کارخانه‌های سیمان با ظرفیت بیشتری کار کنند قیمت هر کیسه سیمان به ۲۰ هزار تومان خواهد رسید.

کشور ما در بحث صادرات سیمان هم می‌توانست بهتر عمل کند زیرا کشورهای همسایه مانند عراق و افغانستان همانند کشور ما ظرفیت تولید سیمان را ندارند.

به نظر شما با همه این شرایط قیمت سیمان باید در بازار چقدر باشد؟

بین ۳۰ تا ۳۵ هزار تومان. قیمت همان است اما عده‌ای از جوّ استفاده می‌کنند مثال تا مارکت‌ها فهمیدند کارخانه‌های سیمان برق ندارند و تولیدشان کم خواهد شد، قیمت بالا رفت. علت این قیمت هیچ‌گونه ربطی به تحریم‌ها ندارد.

ازنظر قطعه هم من تابه‌حال حداقل ۱۰۰ تا ۲۰۰ کارخانه سیمان را دیده‌ام، هر کارخانه سیمانی به‌اندازه یک کارخانه سیمان، قطعه در انبارش دارد. ارزش این انبارها گاهی معادل قیمت یک کارخانه سیمان است. از الکتروموتورها، قطعات و بلبرینگ گرفته تا قطعات دیگر انبارهایشان پر است. کارخانه سیمانی نیست که به خاطر قطعه خوابیده باشد.

خوشبختانه کارخانه‌های سیمان هم گاهی اوقات به‌صورت هلدینگ هستند. کارخانه‌های سیمان یا دست هلدینگ بانک ملی یا دست هلدینگ بانک سپه یا دست هلدینگ شستا هستند. هرکدام از این هلدینگ‌ها که ۱۰ تا ۲۰ کارخانه را زیر نظر داشته باشند، اگر یک کارخانه به یک قطعه نیاز داشته باشد، کارخانه دیگر می‌تواند به او قرض دهد چون تکنولوژی اکثر این‌ها هم یکی است.

مواد اولیه کارخانه‌های سیمان سنگ‌آهک به اضافه خاک کائولین یا خاک مخصوص کارخانه‌های سیمان است؛ که از همان کوهی که در کنار کارخانه قرار دارد تأمین می‌شود.

این نکته خیلی مهم است که میزان ظرفیت تولید سیمان ما به‌اندازه دو تا سه برابر مصرف ماست.

اگر حجت‌الاسلام رئیسی بخواهد وضعیت اقتصاد کشور را درست کند، باید همان‌جور که خودش گفت اقتصاددانان را به خط کند، اقتصاددانانی که واقعاً دلسوز هستند موانع تولید را از بین می‌برند.

مطمئنم سیمان ما ظرفیت تولید بسیار زیادی دارد، اگر کارخانه‌های سیمان با حداکثر ظرفیت کار کنند قیمت سیمان کیسه‌ای ۲۰ هزار تومان خواهد شد.