به گزارش «کالاخبر» ، در پی ترور وبه شهادت رسیدن سردار سپهبد حاج قاسم سلیمانی، توسط نیروهای آمریکایی، تنش در منطقه به سطوح بی سابقه ای رسیده و بسیاری از «سناریوهای حدی» که تا دیروز، هیچ وزنی در سبد ریسک فعالان بازار سرمایه نداشت؛ امروز بعنوان سناریوهای محتمل روی میز قرار گرفته اند. در این شرایط، عده ای فعالان بازار سرمایه، با استناد به آئین نامه شرایط اضطراری بورس، خواستار تعطیلی سه روزه این بازار شده اند.

این موضوع را می توان از دو جهت مورد بحث و بررسی قرار داد:

از منظر تنظیم گری بازار

در شرایطی که عدم تقارن اطلاعات، بروز محدودیتهای ساختاری جدی در نظام اقتصادی و مختل شدن عملکرد زیرساختهای پرداخت و تسویه در بازار بورس و سایر ارکان نظام اقتصادی کشور منجر به بروز ریسک جدی «شکست بازار» شود؛ تنظیم گر می تواند برای بازگرداندن بازار به یک تعادل مولد و بهینه و با هدف جلوگیری از وقوع چرخه های غیرتعادلی خودتشدید کننده و ویرانگر، موقتا فعالیت بازار را به حالت تعلیق درآورد.

در شرایط حاضر قطعا سطح عدم اطمینان در اقتصاد کشور افزایش یافته و ساختار ریسک های کوتاه مدت و میان مدت اقتصاد کشور،بویژه در بخش ریسک های سیاسی، تغییر کرده است.اما مجموعه این شرایط به معنای بروز وضعیت شکست بازار در بورس یا حتی نزدیک شدن به چنین وضعیتی نیست زیر نه شکل جدید و مهمی از عدم تقارن اطلاعات در بازار بوجود آمده و نه زیرساختهای پرداخت و تسویه با مشکلی مواجه شده اند.

احتمالا الگوی رفتار بازار ارز دچار تغییراتی خواهد شد و متناسب با آن الگوی رفتارهای وابسته به پارامتر قیمت ارز نیز تغییر خواهد کرد. همچنین فعالان بازار ممکن است با تغییر ساختار ریسک، تصمیم به خروج از برخی بخش ها، یا شرط بندی بر روی بعضی بخش ها بگیرند.

مجموع این فعل و انفعالات گرچه داغ و پرتنش، اما بخشی طبیعی و گریزناپذیر از حیات بازار بورس است و در این شرایط تعطیلی بورس به معنای نادیده گرفتن حق سهامداران برای اصلاح سبد خود در برابر تغییر شرایط بازار و ساختار ریسک است.

از منظر سیاسی و اجتماعی

مهم ترین جبهه ای که دشمنان ایران، امروز در برابر مردم و کشور گشوده اند؛ جبهه جنگ روانی و ایجاد تنش و ناامیدی اجتماعی و سیاسی است. ماجراجویی های نظامی، اقدامات تروریستی، تحریم های اقتصادی، تغذیه رسانه ها با خوراک مسموم و...همه و همه با این هدف انجام می شود که روحیه مردم و ثبات جامعه در هم شسکته شود.

در چنین شرایطی بستن بازار بورس، آن هم بدون عذر موجه از منظر اقتصادی و تنظیم گری، تنها موجب ایجاد تنش و نگرانی بیشتر در میان مردم می شود.

اگر معامله گران احساس کنند مقررات گذار نسبت به نقض حقوق اساسی آنها، در شرایط بحرانی و بر اساس مصلحت سنجی های موردی و سلیقه ای بی پرواست؛ این برداشت قطعا اثر بسیار ویران کننده ای بر آینده میان مدت بازار بورس خواهد گذاشت.

همه بورس های جهان روزهای سخت و پرالتهابی را به دلیل تحولات محیط اقتصاد کلان یا ناآرامی های اجتماعی و عدم اطمینان های سیاسی تجربه می کنند و در این شرایط بسیار محتمل است که شاهد ریزش و خیزش های غیرمنطقی نیز در بازار باشیم.

راه حل مبارزه با این نوسانات ناخواسته، آموزش معامله گران، خبررسانی شفاف،مستمر، صادقانه و مسئولانه و عمق بخشیدن به بازار از طریق توسعه ابزارهای مشتقه و تشویق فعالان اقتصادی به حضور گسترده تر در بازار سرمایه و بازارهای وابسته به آن است. 

*حسین سلاح ورزی نایب رییس اتاق بازرگانی ایران