به گزارش «کالاخبر»؛ پسته فندقی در حالی پا به معاملات بورس گذاشته که مسوولان، صاحب نظران و نمایندگان خانه ملت معتقدند عرضه این محصول صادراتی و ارزآور سبب رشد کیفی صادرات پسته، اطلاع همگانی از قیمت های شفاف، ایجاد رقابت در معاملات داخلی و خارجی، فروش مستقیم و نقدی محصول به جای معاملات چکی و مدت دار، تقویت برند پسته ایرانی و جلوگیری از رقابت مخرب تجار و در نهایت شناسایی بازارهای هدف جدید می شود. در ادامه برخی اظهارنظرهای مطرح شده طی روزهای اخیر در خصوص ورود پسته به معاملات گواهی سپرده و قراردادهای آتی بورس کالا را مرور می کنیم.

رشد کیفی طلای سبز جهت صادرات

در همین رابطه، مجتبی خسروتاج معاون اسبق وزیر صمت معتقد است با وجود همه عوامل برتری پسته ایران در جهان و حتی در صورت قیمت پایین محصول ایرانی، اما اگر ما مقررات و ضوابط بهداشتی را رعایت نکنیم در رقابت با بهترین‌ها از صحنه عقب خواهیم افتاد؛ به همین دلیل یکی از مواردی که امروز برتری پسته آمریکا نسبت به ایران را می تواند تضمین کند، کنترل نکات بهداشتی است.

وی افزود: در این زمینه با توجه به عرضه محصولات استاندارد و با مشخصات بهداشتی مشخص در بورس کالا، این بازار می تواند در موفقیت صادرات پسته ایران و رقابت با آمریکا نقش ویژه ای ایفا کند. به طوری که رعایت استانداردها در عرضه محصولات در بورس می تواند در این حوزه به ایران کمک کند.

اطلاع همگانی از قیمت های شفاف

علی خان محمدی عضو هیات مدیره مجمع ملی خبرگان کشاورزی نیز می گوید اصلی ترین مزیت عرضه پسته در بورس، شفاف سازی قیمت این محصول برای اطلاع همگان است؛ به شکلی که باغداران به مرور از قیمت های واقعی ثبت شده بر تابلوی بورس مطلع می شوند و محصولشان را ارزان به واسطه ها نمی فروشند.

به گفته خان محمدی، ایجاد رقابت یکی از فاکتورهای اصلی بورس است و اگر حضور پررنگ تری در معاملات محصولات کشاورزی بورس داشته باشیم، تولید و عرضه محصولات باکیفیت تر و متناسب با نیاز بازار به همراه رقابت را در این بخش رواج داده ایم.

لزوم ایجاد یک مرجع قیمت‌گذاری رسمی

شمس الله شریعت نژاد عضو هیات رئیسه کمیسیون کشاورزی نیز با بیان اینکه در شرایطی که نحوه قیمت‌گذاری پسته متولی خاصی نداشته و بیشتر توسط عمده‌فروشان خاص در انبارها صورت می گیرد، معتقد است که رقابتی منطقی در بازار سنتی پسته وجود ندارد و معاملات گواهی سپرده پسته در بورس کالا می‌تواند در کشف صحیح قیمت و رشد کیفیت به همراه ایجاد رقابت در معاملات داخلی و خارجی اثر گذار باشد.

به گفته این نماینده خانه ملت، پسته ایرانی دارای مشتریان خارجی زیادی بوده و تنها یک رقیب یعنی آمریکا را در عرصه صادرات پیش روی خود می‌بیند، اما کیفیت پسته ایرانی کاملاً با پسته آمریکایی متفاوت است و می‌توان بار دیگر با ایجاد یک مرجع قیمت‌گذاری رسمی همچون بورس، بازار را از حالت سنتی خارج کرد و در حوزه رقابت پذیری در بازار جهانی پسته بهتر عمل کرد.

تجمیع منابع مالی در بورس

محمدرضا پورابراهیمی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز یکی از کارکردهای بورس را تجمیع منابع مالی دانست و افزود: یکی از ضعف های ما در حوزه صادرات این است که محصولات کشاورزی را به صورت خرد عرضه می کنیم که به طور یقین با عرضه پسته در بازار بورس این مشکل رفع خواهد شد.

وی با تاکید بر شفافیت قیمت محصولات در بورس کالا، ایجاد مکانیسم کشف قیمت و حمایت از قشر زحمتکش تولیدکننده را در رأس اهداف عرضه پسته در بورس کالا دانست و اظهار داشت: در حال حاضر ما بازار سنتی غیرشفافی داریم که با عرضه پسته در بورس کالا تبدیل به یک بازار رسمی شفاف می‌شود.

به گفته وی منظور از قیمت شفاف این است که همه بدانند در لحظه، نوع مشخصی از پسته که صادر می‌شود، چه قیمتی دارد؛ در این صورت نه صادرکننده متضرر می‌شود و نه تولیدکننده.

امکان پیش فروش پسته

همچنین، امیری خامکانی نماینده مردم زرند و کوهبنان در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه باغداران از معاملات پسته در بورس استقبال خواهند کرد، گفت: استفاده از قراردادهای آتی پسته به باغداران در پیش بینی قیمت ها طی ماه های پیش رو به ویژه در فصل برداشت و پوشش ریسک های ناشی از نوسانات قیمتی کمک می کند. به طوری که با این سازوکار معاملاتی، خیال کشاورز از قیمت های آینده راحت است و می تواند محصول را به اصطلاح پیش فروش کند.

وی خاطر نشان کرد: متاسفانه در بازار سنتی واسطه ها و دلالان محصول باغداران پسته را به صورت ارایه چک با تاریخ های مدت دار خریداری می کنند که این امر در بسیاری از موارد باعث می شود تا کشاورز به پول خود نرسد؛ این در حالی است که در معاملات گواهی سپرده کالایی فروش محصول به صورت مستقیم و نقدی انجام شده و باغدار به راحتی و در کمترین زمان پس از انجام معامله پول خود را دریافت می کند.

تامین مالی با توثیق گواهی سپرده کالایی

احمد انارکی محمدی عضو هیات رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس نیز ورود پسته به بورس کالا را گام نخست برای به دست آوردن جایگاه قبلی پسته در بازارهای جهانی می داند. به گفته وی، بورس می تواند در شفاف سازی قیمت ها کمک بسیاری به باغداران و کشاورزان کند؛ چرا که با وجود اینکه بسیاری از کشاورزان و باغداران با بازار سرمایه آشنایی کامل ندارند، اما زمانی که اسم بورس به میان آمده و امکان ثوقیق گواهی سپرده پسته به عنوان ضمانت فراهم شده است، بانک‌ها حمایت بهتری از فعالان بازار دارند و کشاورزان از این نظر سود می‌کنند.

وی با تاکید بر اینکه باید ثمره کار کشاورزان به خودشان بازگردد که اگر غیر از این باشد به هدف خود نرسیده ایم، ادامه داد: اگر کشاورزان به بازار سرمایه اعتماد کنند، بخش قابل توجهی از مشکلاتی که در گذشته گریبان گیر آن‌ها بوده که از جمله آن می توان به حضور واسطه ها و دلالان اشاره کرد، برطرف می شود.

در پایان این گزارش می افزاید، معاملات گواهی سرپده پسته فندقی طبیعی خندان ۳۲-۳۰ از ۹ مهرماه جاری در بورس کالا آغاز شد و فردا آیین راه اندازی معاملات قراردادهای آتی پسته در بورس کالای ایران برگزار می شود.