جمعی از خبرنگاران بازار سرمایه طی هفته گذشته با حضور در تربت حیدریه از انبار نگهداری زعفران پذیرفته شده شرکت زرین زعفران مشرق زمین در بورس کالای ایران، بازدید کردند و با فرآیند سپرده کردن زعفران در بورس کالای ایران آشنا شدند.

در جریان این بازدید، جلال ناصری، قائم مقام شرکت زرین زعفران مشرق زمین به معرفی گواهی سپرده کالایی پرداخت و مزایای استفاده از این ابزار را برای معاملات زعفران تشریح کرد.

به گزارش «کالاخبر»، ناصری اظهار کرد: براساس گزارش های منتشر شده توسط نهادهای بین المللی مانند صندوق بین المللی پول (IMF) ، فائو (FAO) و... قبوض انبار از ابزارهای متداول تأمین مالی در کشورهای توسعه یافته و حتی برخی کشورهای در حال توسعه به حساب می آیند. این در حالی است که کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران، اقدام قابل توجهی در این زمینه انجام نداده اند. بر اساس تجربیات جهانی، کاربرد قبوض انبار در تأمین مالی، برای تمامی بخش های اقتصادی با اهمیت است اما برای بخش کشاورزی حیاتی بوده و از ابزارهای بسیار مهم تأمین مالی کشاورزان به حساب می آید.

وی تاکید کرد: بورس کالای ایران تاکنون اقدام به معرفی و به کارگیری چندین ابزارهای جدید و نوین معاملاتی کرده و انتظار می رود تعداد و بهره گیری از این ابزارها در آینده به میزان قابل توجهی افزایش یابد. یکی از این ابزارهای نوین معاملاتی گواهی سپرده کالایی است که بورس کالا از چند سال  پیش طراحی کرده است و برای شروع در بخش کشاورزی و معاملات جو ‌و ‌ذرت به طور کاملا موفقیت آمیزی اجرایی شد و گامی جدید در بهینه سازی و حداکثر شدن منافع طرفین درگیر در معاملات و همچنین افزایش شفافیت اقتصاد کشور برداشته شد. این ابزار نوین معاملاتی همچنین موجب افزایش عمق معاملات از طریق افزایش تعداد مشارکت کنندگان در معاملات نیز شده است. 

مزایای گواهی سپرده زعفران

وی افزود: گواهی سپرده کالایی اوراق بهاداری است،  موید مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالا است و پشتوانه آن قبض انبار استانداردی است، که توسط انبارهای مورد تایید بورس صادر می گردد. 

ناصری در خصوص مکانیسم معاملاتی این اوراق برای محصول زعفران گفت: در این روش، دارندگان زعفران، با استاندارد خاصی که بورس اعلام می کند، می توانند با اخذ کد معاملاتی در بورس، محصول خود را به انبار پذیرش شده از سوی بورس کالا، بسپارند و در قبال آن، گواهی سپرده ای دریافت نمایند که با مراجعه به کارگزاری های بورس و تکمیل فرم درخواست فروش آن را از طریق بورس به فروش برسانند و یا آن را تا مدت معینی در انبار نگهداری کنند. کسانی که می خواهند از طریق گواهی سپرده زعفران خریداری کنند، می توانند از طریق کد بورسی و پس از واریز وجه مقداری که قصد خرید آن را دارند، با تکمیل فرم درخواست خرید نسبت به خرید زعفران از طریق بورس اقدام و گواهی سپرده خود را دریافت کرده و در صورت تمایل، نسبت به تحویل گرفتن زعفران خود از انبار اقدام نمایند. 

وی در خصوص مزایای استفاده از این ابزار معاملاتی گفت: به کمک این ابزار امکان نقدینه کردن کالاهای راکد به وجود آمده و هزینه های انبارداری و جابجایی بین انبارها کاهش می یابد. همچنین فاصله زمانی بین تولید و فروش کالا توسط تولیدکننده مدیریت می شود و به کمک آن بی ثباتی های قیمت ها کاهش می یابد.

آزمایشات دقیق براساس مقررات بورس

وی افزود: فرآیند استانداردسازی کالاها و ارتقاء کیفیت آنها نیز در شیوه گواهی سپرده زعفران بهبود می یابد. به طوریکه با توجه به مقررات بورس، هیچ محصول غیر استانداردی امکان پذیرش و ورود به معاملات را ندارد و در همین زمینه کشاورزان نیز که برای فروش محصولشان با قیمت واقعی مشتاق هستند به تولید محصول با کیفیت ترغیب شده اند.

این فعال بازار زعفران گفت: زعفرانی که از سوی کشاورزان به انبار ما آورده می شود، در چند نوبت مورد آزمایشات دقیق قرار می‌گیرد در صورت دارا بودن همه شرایط تعیین شده از سوی بورس، تایید و پذیرش می شود؛ در این بین زعفران هایی که از کیفیت لازم برخوردار نیستند، علاوه بر اینکه پذیرش نمی شوند اما به کشاورز آموزش لازم داده می شود تا محموله بعدی او امکان ورود به بورس را پیدا کند.

ناصری در پاسخ به این پرسش که دلیل استقبال زعفرانکاران از بورسی شدن زعفران چیست؟ گفت: کشاورزان سال ها از شفاف نبودن قیمت زعفران لطمه دیده اند و به ناچار محصول با ارزش خود را ارزان به واسطه ها فروخته اند، اما امروز که اتاق شیشه ای بورس کالا شرایطی را برای فروش زعفران با قیمت واقعی فراهم کرده است، استقبال پر شور زعفرانکاران از بورس امری طبیعی است و شک نکنید به زودی شاهد ورود عمده زعفرانکاران به معاملات بورس خواهیم بود.

براساس این گزارش، شورای عالی بورس و اوراق بهادار در تاریخ ۱۳۹۳.۰۳.۱۲ گواهی سپرده کالایی را به عنوان ابزار مالی قانون بازار اوراق بهادار، شناسایی و تصویب کرد و از زمان اجرای طرح خرید توافقی زعفران در آبان ماه ۱۳۹۶ تاکنون، معاملات این اوراق برای محصول زعفران از توجه ویژه ای در بین فعالان این حوزه برخوردار شده است.