به‌گزارش «پایگاه خبری بورس کالای ایران»، در ماه ژوئن ۲۰۱۴، نفت‌خام وست‌تگزاس اینترمدیت (WTI) و نفت خام برنت بشکه‌ای بیش از ۱۰۰ دلار مبادله می‌شدند اما از ماه آگوست سال گذشته قیمت‌ها به بشکه‌ای کمتر از ۴۵ دلار سقوط کرد. درحال حاضر هربشکه نفت خام WTI حدود ۴۵ و هر بشکه نفت خام برنت، حدود ۴۸ دلار مبادله می‌شود. این افت قیمت‌ها ناشی از کاهش تقاضا و اشباع عرضه در بازارها است. با در نظر گرفتن عوامل بنیادی که منجر به افزایش عرضه و تقاضای نفت می‌شود، شکی نیست که کارشناسان و تحلیل‌گران پیش‌بینی کنند که قیمت نفت برای مدتی همچنان پایین بماند ضمن اینکه طی دهه آینده بعید است قیمت نفت دوباره به بشکه‌ای بیشتر از ۱۰۰ دلار بازگردد.

به‌گزارش پایگاه اینترنتی «اینوستوپیدیا»، کندی رشد اقتصادی جهان، یکی از عواملی است که تقاضا برای نفت را کاهش داده است. اروپا و آمریکا، هردو از سال ۲۰۰۸ میلادی و وقوع رکود بزرگ، با کندی رشد اقتصادی مواجه هستند و درحالی‌که چین می‌توانست بار این تقاضا را به دوش بکشد، کاهش ارزش یوآن نشان داد که رشد قدرتمند ۳۰ سال اخیر این کشور نیز به سرعت درحال خاموشی است.

داده‌های رسمی که اواسط ماه اکتبر منتشر شد نشان می‌دهد که رشد اقتصادی چین با رسیدن به ۶.۹ درصد در سه‌ماهه سوم سال‌جاری، در کندترین روند ۶ سال اخیر خود قرار دارد. قدرتمندترین رشد اقتصادی گذشته چین مرهون سرمایه‌گذاری وسیع زیرساختی و ساختمان‌سازی بود اما آنچه که هم‌اکنون واضح است، این کشور با سرمایه‌گذاری بیش از حد در بخش صنایع سنگین و کندی ساخت‌وساز مواجه است. کندی رشد در چین، به‌عنوان بزرگترین وارد کننده نفت جهان، سبب کاهش تقاضا برای طلای سیاه شده است.

کندی رشد اقتصاد چین همچنین تاثیر بسزایی روی رشد اقتصاد جهان داشته است. واردات این کشور در ماه آگوست در مقایسه با سال گذشته ۱۴ درصد افت کرده ضمن اینکه برای دهمین ماه پیاپی است که چین با کاهش واردات مواجه شده است. این به‌منزله کاهش تقاضا برای مواد خام اولیه نظیر نفت و سایر تولیدات از سایر نقاط جهان است که این مساله سایر اقتصادهای جهان را نیز دچار کندی کرده و این عامل بر وخامت کاهش تقاضا برای نفت افزوده است. واحد تحلیل‌های اقتصادی آکسفورد، چشم‌انداز خود برای رشد اقتصاد جهان در سال ۲۰۱۵ را از ۲.۶ به ۲.۵ درصد و در سال ۲۰۱۶ از ۳ به ۲.۷ درصد کاهش داده است.

عامل دیگری که به کاهش تقاضا برای نفت انجامیده، بهبودهای فنی است که مصرف انرژی را بهینه‌تر کرده است. به‌رغم اینکه اقتصاد آمریکا از سال ۲۰۰۷ میلادی حدود ۹ درصد رشد داشته، تقاضا برای نفت و محصولات پتروشیمی این کشور حدود ۱۱ درصد کاهش داشته است. از آنجاکه حدود ۶۰ درصد از نفت مصرفی آمریکا به خودروها اختصاص می‌یابد، ذکر این نکته خالی از لطف نیست که آژانس اطلاعات و انرژی (EIA) برآورد کرده که به دلیل افزایش بهره‌وری سوخت خودروها، حدفاصل سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ میلادی، شاهد کاهش ۲۵ درصدی مصرف انرژی در خودروهای سبک بوده‌ایم.

در بعد عرضه نیز، باید به تصویب «برجام» اشاره کرد که بدین‌ترتیب، تحریم‌های اقتصادی آمریکا و اتحادیه اروپا علیه ایران لغو خواهد شد و بازگشت رسمی ایران به بازار جهانی نفت، تهدید دیگری برای بازار جهانی خواهد بود که هم‌اکنون از نفت اشباع شده است. ایران، چهارمین ذخایر نفتی جهان را در اختیار دارد و مسئولان این کشور نیز به تازگی اعلام کرده‌اند که به فاصله تنها چند ماه پس از رفع تحریم‌ها، تولید خود را روزانه یک میلیون بشکه افزایش خواهند داد.

این میزان افزایش تولید ازسوی ایران، تنها منجر به وخامت بازارهای اشباع شده خواهد شد. مهمترین عاملی که منجر به اشباع بازارها شده، افزایش جدی تولید نفت شیل آمریکا است که میزان تولید نفت داخلی آمریکا را طی ۶ سال اخیر ۲ برابر کرده است. میزان تولید نفت خام شیل آمریکا که تا سال ۲۰۰۵ میلادی روزانه تنها ۵۰۰ هزار بشکه بود، در پایان سال ۲۰۱۴ به اوج خود یعنی روزانه ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه رسید.

افزایش تولید نفت شیل آمریکا نه‌تنها منجر به اشباع بیشتر بازارها شد، بلکه به‌عنوان یک عامل اصلی در تصمیم اوپک برای عدم کاهش سقف تولید خود عمل کرد.

با درنظر گرفتن کندی رشد اقتصادی چین به‌عنوان عامل اصلی در کاهش تقاضا برای نفت، بهبود بهره‌وری مصرف سوخت، احتمال افزایش عرضه ازسوی ایران و افزایش تولید نفت شیل آمریکا، بازگشت قیمت نفت به بشکه‌ای ۱۰۰ دلار، سال‌ها طول خواهد کشید. نتایج یک نظرسنجی جدید توسط وال‌استریت‌ژورنال نشان می‌دهد که تا پایان سال، هر بشکه نفت خام برنت روی ۵۳ تا ۶۴ دلار تثبیت خواهد شد. آژانس بین‌المللی انرژی نیز در پیش‌بینی مشابهی، قیمت نفت خام برنت را برای سال‌جاری ۵۴ و برای سال ۲۰۱۶ میلادی، بشکه‌ای ۵۹ دلار برآورد کرده است.

منبع: اقتصادنیوز