سید محمود حسینی پور

مدیرعامل کارگزاری باهنر

به گزارش«پایگاه خبری بورس کالای ایران»، امروز سرمایه گذاران خارجی که می خواهند در ایران سرمایه گذاری کنند، با نرخ سود بالا روبه رو می شوند اما این تنها یک طرف قضییه است چراکه آنها وقتی تاریخچه نوسانات نرخ ارز در ایران را مشاهده می کنند، بدون شک دچار تردید می شوند. به این ترتیب اینکه آنها مطالبه وجود ابزاری برای پوشش ریسک نوسانات ارز را داشته باشند، کاملا منطقی است و در این بین وجود این ابزار از خواسته های فعالان اقتصادی داخلی نیز به شمار می رود که امروز همه در انتظار یکسان سازی نرخ ارز و راه اندازی معاملات آتی ارز در بورس کالای ایران هستند. در این زمینه نگاه ها به بانک مرکزی و سیاست های این بانک به عنوان متولی بازار ارز دوخته شده که با توجه به مصوبه شورای عالی بورس و ماده ۲۰ قانون رفع موانع تولید به نظر می رسد که بازار آتی ارز به محض یکسان سازی نرخ ارز، راه اندازی شود. در این بین علاوه بر لزوم وجود ابزاری برای پوشش ریسک نوسانات نرخ ارز، ساختارهایی برای ترغیب ورود سرمایه گذاران خارجی به اقتصاد ایران لازم است که عمده این ساختارها در بازار سرمایه وجود دارد؛ البته در این یادداشت به ظرفیت های بورس کالای ایران به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه اشاره می شود.

تالار معاملات بین المللی بورس کالا

بورس کالای ایران از سال ۱۳۸۸ با راه اندازی تالارهای معاملات بین المللی محصولات پتروشیمی و فرآورده های نفتی مقدمات حضور در بازارهای خارجی و همچنین جذب سرمایه گذاران خارجی را برآوره ساخت به طوریکه این تالار به منظور ایجاد بستری برای کاهش ریسک معاملات فرآورده های نفتی و پتروشیمی، هدفمندی صادرات، تاثیرگذاری برای قیمت های منطقه ای و جهانی و افزایش انعطاف پذیری و فراهم کردن ابعاد وسیع تر تجاری برای این دسته از محصولات در بازارهای جهانی در منطقه آزاد کیش افتتاح شد تا ابزارهای لازم برای معاملات این محصولات میان مبادله گران، تولیدکنندگان و مصرف کنندگان فراهم شود. همچنین به مرور علاوه بر صادرات محصولاتی چون قیر، گوگرد، روغن های پایه، عایق رطوبتی و چند محصول دیگر، مواد معدنی و کشاورزی همچون سنگ آهن دانه بندی و گندم نیز راهی این تالار شد تا انی محصولات از طریق بورس کالا به کشورهای مختلف جهان صادر شود.

تالار بین المللی بورس کالای ایران در جزیره کیش به همراه راه اندازی سایر تالارها که نمایندگی کارگزاران بورس کالا در مناطق آزاد هستند در ارتباط با بخش های مختلف اقتصادی کشور نظیر مالی، بانکی، بازرگانی، فناوری ارتباطات و اطلاعات و غیره هستند و امید می رود در دوران پسا برجام و رفع مشکلات قدیمی ناشی از تحریم ها، شاهد تحول بزرگی در اقتصاد کشور و حتی در منطقه از طریق توسعه مبادلات بین المللی و حضور سرمایه گذاران خارجی در این تالارها باشیم. در این بین با توجه به اینکه ایران از جمله کشورهای بزرگ نفت خیز دنیا و از تولید کنندگان و صادرکنندگان فرآورده های نفتی و پتروشیمی در سطح جهانی به شمار می رود، وجود تالار صادراتی برای عرضه محصولات نفتی و پتروشیمی و تاثیرگذاری بر قیمت های منطقه ای حائز اهمیت است.

با این تفاسیر صادرات فرآورده های نفتی و پتروشیمی به همراه محصولات صنعتی و معدنی و کشاورزی در تالار معاملات بین المللی بورس کالا، دارای مزایای متعددی از جمله شفاف سازی و واقعی تر شدن قیمت ها، افزایش درآمدهای ارزی ایران، تاثیر گذاری بر قیمت منطقه ای و جهانی، جذب سرمایه گذار خارجی، جلوگیری از رقابت منفی شرکت های ایران در صادرات و در آخر قرار دادن ایران در مدار بورس های منطقه و جهان است.

از دیگر مزایای رونق معاملات در تالار صادراتی بورس کالا می توان به ایجاد نظام مدرن به جای شیوه مبادلات سنتی، استفاده از تکنیک‌های و ابزارهای تجارت کالایی، قابلیت کشف سریع قیمت براساس فاکتورهای بین المللی و قابل استناد، امنیت و امکان پوشش ریسک معاملات، ارائه کالاهای استاندارد و هزینه اندک عرضه‌کنندگان و متقاضیان همچنین ارائه ضمانت‌های کافی اشاره کرد.

شفافیت بالا و ابزارهای مالی

یکی از مواردی که می تواند محبوبیت بورس کالای ایران را نزد سرمایه گذاران خارجی بالا ببرد، شفافیت مطلوب این بازار و همچنین راه اندازی ابزارهای مالی است که هر دوی این موارد از نیازهای اولیه سرمایه گذاران خواهد بود. بورس کالا طی سال های اخیر در حوزه شفافیت و اطمینان طرفین معامله به انجام تعهدات به خوبی عمل کرده و این امر می توان یکی از دغدغه های سرمایه گذاران را برطرف کند.

در سمت دیگر به تازگی در کنار قرارداد فیوچرز، قرارداد آپشن نیز روی سکه طلا در بورس کالا راه اندازی شده است که بسط این قراردادها به سایر کالاها در بین برنامه های اصلی بورس کالا قرار گرفته و با توجه به خاصیت پوشش ریسکی این ابزارها، به طور حتم دو قرارداد آتی و آپشن مورد استقبال سرمایه گذاران خارجی در آینده قرار خواهد گرفت. در همین حوزه معاملات گواهی سپرده کالایی نیز برای سرمایه گذارانی که قصد ورود به بخش کالا را دارند معرفی و اجرایی شده که این معاملات نیز جذابیت های خاص خودش را برای سرمایه گذاران خواهد داشت. همچنین برای سرمایه‌گذاران خارجی، موانعی در خصوص برخی مقررات در ایران وجود دارد که این مقررات به همراه نوسانات نرخ ارز، استفاده از این ابزارهای پوشش ریسک را جذاب تر می کند. با همه این تفاسیر در پایان می توان گفت پوشش ریسک فعالیت های اقتصادی، کاهش هزینه‌های تامین مالی و افزایش بازده دارایی‌ها از مهمترین مزایای ورود سرمایه گذاران خارجی به بازار سرمایه ایران علی الخصوص بازار بورس کالای ایران است.

منبع: سنا