*حسن رضایی پور، مدیرعامل کارگزاری اقتصاد بیدار
به گزارش « پایگاه خبری بورس کالای ایران» از این رو هرچند بدلیل نوپا بودن این اوراق میزان استفاده بنگاه ها از این اوراق به نسبت سایر روشهای تامین مالی کم باشد ولی به تدریج با توسعه فرهنگ استفاده از این ابزار نزد سایر بنگاه ها؛ شاهد افزایش سهم این اوراق در تامین مالی بنگاهها روی سایر محصولات خواهیم بود.
کمبود نقدینگی یا سرمایه در گردش یکی از مهمترین دغدغه های تولید کنندگان بخصوص کشاورزان بوده و هست. کشاورزان غالبا در ایران از اقشار ضعیف جامعه بوده و دغدغه های مالی غالبا بر کشت و کار آنان تاثیر گذار بوده است. چه بسا اتفاق افتاده که کشاورزان بدلیل نداشتن سرمایه کافی؛ عملیات بعد از کشت (شامل کوددهی، سمپاشی و ...) را کامل انجام نداده و بعضا علیرغم حمایتهای دولت محصول با کیفیت برداشت نمی‌کنند. از طرفی بدلیل اینکه امنیت غذایی یکی از اهداف استراتژیک هر کشور است، دولتها با اجرای سیاست های مختلف سعی در حمایت از کشاورزان دارند که در ایران نیز از دیرباز؛ خریدهای تضمینی در راستای همین اهداف به انجام رسیده است.
البته نقش واسطه هایی که اقدام به خرید سلف از کشاورزان می کردند نیز بسیار پررنگ بود به نحوی که این افراد با پرداخت سرمایه اولیه مورد نیاز کشاورزان بعلاوه مبلغ ناچیزی بعنوان سود؛ محصول آنها را پیش خرید میکردند. ناگفته نماند که خریداران سلف محصولات کشاورزی نیز ریسکهای مختلفی را قبول کرده و به همین دلیل همیشه این خرید منجر به سود این افراد نبوده است.
در سالهای اخیر بدلیل وضع تحریمهای جهانی علیه ایران و کاهش شدید نقدینگی؛ دولت غالبا برای پرداخت بهای خریدهای تضمینی انجام شده بامشکلات فراوان مواجه بوده است به نحوی که در سال گذشته تسویه مطالبات کشاورزان حدود ۹ ماه به طول انجامیده است.
وزارت جهاد کشاورزی نیز یکی از وزارت خانه هایی است که متولی حمایت از کشاورز و مسئول اجرای خرید تضمینی است. در سال جاری باتوجه به حجم بالای تولید گندم و کسری بودجه برای پرداخت مطالبات گندمکاران؛ شرکت بازرگانی دولتی ایران از اوراق سلف موازی جهت تامین مالی ۲۶۵۰ میلیارد تومانی با تضمین بازپرداخت توسط دولت در بورس کالا استفاده کرد. این اقدام به قدری مورد توجه فعالان بازار سرمایه قرار گرفت که ظرف چند روز کل اوراق خریداری و وجوه جمع آوری شده برای پرداخت مطالبات به حساب عرضه کننده واریز شد. این اقدام یکی از موفق ترین تجربه های تامین مالی در بخش کشاورزی در تاریخ اقتصاد کشور بود.
البته دولت در جهت حمایت از کشاورزان طرح های دیگری را در دست اجرا دارد که از جمله می توان به اجرای ماده ۳۳ قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی در بورس کالای ایران با استفاده از گواهی سپرده کالایی اشاره کرد که به نوبه خود یکی دیگر از روشهای تامین مالی از خود بخش کشاورزی است.
در اقتصاد کشور؛ اوراق سلف موازی بعنوان یکی از ابزارهای تامین مالی می تواند باعث بیشتر شدن سهم بازار سرمایه در تامین مالی مقابل بازار پول شود و ازوابستگی بنگاها به بازار پول برای تامین مالی بکاهد. سرمایه تامین شده از این روش مستقیما و بدون واسطه در اختیار تولید کننده قرار گرفته و سرعت تامین مالی را بالا می برد. علاوه بر این با توجه به کم هزینه بودن (کارمزد یکبار در زمان عرضه اولیه) در مقایسه با بازار پول باعث کاهش هزینه های جانبی (نظیر کارشناسی، بیمه و ...) برای تولید کننده می شود.
علاوه بر این؛ این اوراق بدلیل ماهیت سرمایه گذاری مورد توجه سرمایه گذاران است و نقد شوندگی این اوراق باعث می شود تا سرمایه گذار هر لحظه این اوراق را تبدیل به پول نماید. از این رو این اوراق می تواند در جهت جذب نقدینگی سرگردان جامعه نقش مهمی را ایفا و علاوه بر کنترل نقدینگی بصورت هدفمند در جهت تولید و رونق اقتصادی هدایت شود.
ارسال نظر