علیرضا ناصرپور در خصوص راه اندازی معاملات گواهی سپرده پسته در بورس کالا به «کالاخبر»،گفت: برای آغاز این معاملات پسته فندقی در دو سایز ۳۰-۲۸ و ۳۲-۳۰ به عنوان دارایی پایه و طبق استانداردهای تعریف شده در بورس کالای ایران در نظر گرفته شده که مبنای تحویل محصول به مالکان گواهی سپرده خواهد بود.

وی با اشاره به پذیرش دو انبار در استان کرمان افزود: تاکنون دو انبار در شهرستان های زرند و سیرجان پذیرش شده و محصول باغداران پسته کار را برای صدور گواهی سپرده کالایی طبق ضوابط و استانداردهای تعیین شده تحویل می گیرند. البته تعداد انبارها به مرور افزایش خواهد یافت تا هم در سایر شهرستان های استان کرمان و هم در استان های پسته خیز دیگر از جمله خراسان و سمنان امکان تحویل گیری محصول باغداران توسط انبارهای تحت کلید بورس فراهم شود که در این زمینه درخواست هایی در دست بررسی هستند.

مزایای گواهی سپرده برای کشاورزان و صادرکنندگان

سرپرست معاونت توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران در بیان مزایای عرضه پسته در قالب گواهی سپرده کالایی در بورس کالا برای کشاورزان و باغداران گفت: عرضه پسته به کمک این ابزار معاملاتی در وهله اول امکان فروش محصول با قیمت شفاف و منطقی را برای کشاورزان و باغداران فراهم می کند؛ قیمتی که برگرفته از عرضه و تقاضای بازار بوده و توسط دلالان و واسطه ها تعیین نمی شود. 

وی ادامه داد: به کمک این سازوکار معاملاتی، کشاورز محصول خود را به صورت مستقیم در بازار عرضه کرده و در نبود واسطه های غیرضرور به بازار مصرف متصل می شود؛ ضمن اینکه کشاورز پسته کار می تواند وجه ناشی از فروش محصول خود را یک روز پس از انجام معامله در بورس دریافت کند.

ناصرپور مزیت دیگر معاملات گواهی سپرده پسته را عدم احتمال نکول تعهدات معامله و دریافت به موقع پول از سوی کشاورزان عنوان کرد و در خصوص مزایای این ابزار معاملاتی برای صادرکنندگان پسته گفت: صادرکنندگان به کمک معاملات گواهی سپرده پسته این طمینان خاطر را دارند که می توانند پسته را با کیفیت استاندارد و مورد تایید بورس از انبارها تحویل گرفته و تعهدات صادراتی خود را به موقع ایفا کنند. همچنین خیال صادرکنندگان از این بابت راحت است که به دلیل نگهداری در انبارهای استاندارد، هیچگونه افت وزنی در محصول اتفاق نمی افتد و استانداردهای اعلامی به طور کامل رعایت می شود.

مدیر توسعه بازار مشتقه بورس کالای ایران گفت: با توجه استاندارد بودن انبارها، صادرکنندگان دیگر دغدغه ای در خصوص کیفیت محصولات تحویلی از انبارهای مورد تایید بورس نخواهند داشت و امکان برنامه ریزی دقیق برای ایفای تعهدات شان در زمان های مختلف با ورود آن ها به معاملات گواهی سپرده پسته، مهیا می شود.

به گفته ناصرپور، افزون بر موارد فوق برای مالکان گواهی سپرده کالایی اعم از باغدار و صادرکننده بستر مقرراتی توثیق و تامین مالی پیش بینی شده به طوریکه به دلیل ماهیت اوراق بهادار بودن گواهی سپرده کالایی، این امکان وجود دارد که با توثیق آن نزد بانک نسبت به اخذ تسهیلات به پشتوانه آن اقدام کرد.

وی با اشاره به اینکه در سال جاری به دلیل شرایط اقلیمی بهتر، میزان تولید پسته طبق برآوردها نسبت به سال گذشته به شدت افزایش می یابد، اظهار داشت: حداقل پسته تولیدی در سال جاری ۲۰۰ هزار تن برآورد شده که این رقم در برخی گمانه زنی ها تا حدود ۳۰۰ هزار تن نیز پیش بینی شده است که امید آن می رود تا بخشی از این میزان محصول، امسال در بورس مورد معامله قرار گرفته تا در سنوات آتی شاهد مدرن سازی بخش قابل توجهی از مبادلات پسته کشور باشیم.

ناصرپور به مشکلات بازار و دادوستد سنتی پسته اشاره کرد و گفت: در بازار سنتی شبکه گسترده ای از واسطه گری و عدم شفافیت قیمتی وجود دارد و این شبکه تعیین کننده اصلی قیمت ها هستند و باغداران نقش کمرنگی در قیمت گذاری دارند. ضمن اینکه در بازار سنتی پسته، معاملات عموما نقدی نبوده و به شکل مدت دار انجام می شود که در این روند بخشی از تعهدات کمی و کیفی ایفا نمی شود. از طرفی صادرکنندگان نیز نمی توانند نسبت به کیفیت کالای خود به طور کامل ایفای تعهد کنند که این مشکلات به کمک عرضه پسته در بورس به اشکال مختلف قابل رفع است.

وی در خاتمه خاطر نشان کرد که با راه اندازی معاملات گواهی سپرده پسته، معاملات قراردادهای آتی این محصول نیز در بورس کالا راه اندازی می شود تا بازار مشتقه این کالا نیز در کمک به کشف قیمت و پوشش ریسک نقش آفرینی کند.