به گزارش «کالاخبر»؛ علیرضا ناصرپور با بیان اینکه روند قیمت هر نوع محصول کشاورزی در فصل برداشت به واسطه افزایش عرضه محصول در بازار به طور معمول کاهش می یابد، گفت: تا زمانیکه محصول تولیدی با حجم بالا و در مدت زمان کوتاه از سوی کشاورزان در بازار عرضه شود که این رویه در فصل برداشت محصولات مشاهده می شود، شاهد کاهش قیمت کالاها خواهیم بود که چنین اتفاقی طبعا در خصوص زعفران نیز وجود دارد.

سرپرست معاونت توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران افزود: در حال حاضر یکی از دغدغه های اصلی فعالان بازار گواهی سپرده کالایی زعفران نیز نزدیک شدن به فصل برداشت زعفران در فصل پاییز و وجود محصول زعفران در انبارهای مورد پذیرش بورس است.

مقایسه روند قیمت پارسال و امسال زعفران

ناصرپور با اشاره به روند سال جاری متوسط قیمت زعفران نگین در قیاس با سال گذشته، گفت: عوامل متعددی بر نرخ زعفران اثرگذار هستند که یکی از این عوامل، نرخ ارز است. مقایسه روند قیمت محصول از ابتدای سال جاری تاکنون با سال گذشته نشان می‌دهد که در سال گذشته روند صعودی متوسط نرخ ارز، بر قیمت زعفران اثرگذار بوده و روند قیمتی این محصول نیز صعودی بود. اما در سال جاری با توجه به ایجاد ثبات نسبی در بازار ارز طی ماه های اخیر، روند میانگین نرخ ارز کاهشی و در نتیجه آن، نرخ زعفران نیز روند نزول داشته است. بنابراین گرچه در سال گذشته بیشتر نگاه ها به تغییرات نرخ ارز و اثرگذاری این عامل بوده است، اما در حال حاضر با ثبات نرخ ارز، باید به بررسی سایر عوامل موثر در این حوزه پرداخت.

خروج زعفران از انبارهای مورد پذیرش بورس کالا

سرپرست معاونت توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران در ارزیابی میزان خروجی زعفران از انبارهای مورد پذیرش بورس اظهار داشت: بررسی میزان خروجی زعفران نگین از انبارهای مورد پذیرش بورس کالا حاکی از آن است که میزان خروجی این محصول از ابتدای سال جاری تاکنون حدود ۳ تن (معادل دو میلیون و ۹۸۷ هزار و ۱۸۱ گرم) بوده که بیشترین حجم خروجی ها مربوط به ماه های اخیر بوده است.

وی ادامه داد: مشتریان متعددی در بازار گواهی سپرده کالایی و آتی زعفران فعالیت دارند و با اخذ استراتژی های متفاوتی در این بازار اقدام به معامله می کنند. در این میان بررسی ارقام خروج محصول از انبارها، نشان دهنده این است که صادرکنندگان و فعالان واقعی بازار زعفران در این بازار حضور دارند و علاوه بر افزایش نقدشوندگی بازار به گردش کالا در انبار نیز کمک می‌کنند و دلیل اینکه در دو ماه اخیر خروج کالا از انبارها قوت گرفته، ناشی از رشد تقاضای صادراتی این محصول است که به واسطه نزدیک شدن به ماه محرم و تقاضا برای زعفران به خصوص از کشورهای اطراف، صادرات آن از محصول سال ۹۷ انجام خواهد شد.

به گفته ناصرپور، پیش‌بینی می‎شود که تقاضای داخلی نیز اندکی بهبود یابد که به نظر می‎رسد روند خروج محصول از انبارها و در نتیجه خروج آن از بازار داخلی، تا زمان سررسید انبارها و برداشت محصول تولیدی سال جدید تداوم داشته باشد. 

پاسخ به ابهام روز فعالان بازار

وی در خصوص یک ابهامات فعالان بازار زعفران گفت: در حال حاضر یک ابهام برای فعالان بازار ایجاد شده است که با سررسید شدن نمادهای معاملاتی فعلی زعفران نگین و ورود محصول تولیدی سال جدید به بازار، برای دارایی آن ها در نمادهای پیشین چه اتفاقی خواهد افتاد؟ و یا اینکه آیا انبارها برای پذیرش محصول تولیدی سال جدید ظرفیت خواهند داشت یا خیر؟

ناصرپور در این رابطه توضیح داد: این موضوع که در سررسید نمادهای معاملاتی، مالکین گواهی سپرده کالایی زعفران می بایست با مراجعه به انبارهای مورد پذیرش اقدام به خروج محصول خود از انبار نمایند و محصول تولیدی سال قبل، قابلیت سپرده گذاری در نمادهای جدید را نخواهد داشت، طی اعلامیه‌هایی توسط بورس کالا در ابتدای گشایش نماد معاملاتی اطلاع رسانی شده است؛ بطوریکه از این تاریخ (تاریخ سررسید) به بعد دارایی دیگر ماهیت گواهی سپرده کالایی نداشته و قابلیت معامله نیز ندارد و بورس کالای ایران، شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و هم چنین انبار، مسئولیتی در مورد کمیت و کیفیت محصول تحویلی نخواهند داشت.

وی تاکید کرد: بنابراین، از این تاریخ به بعد نگهداری کالا در انبار در چارچوب روابط مشتری و انبار بوده و با توافق این دو، انبارها، در زمان سررسید نمادها (آبان ماه)، قادرند محصول مشتریان را تا زمانی که مشتری مایل به تحویل و خروج محصول از انبار باشد، در انبار غیربورسی نگهداری کنند. در این دوره دریافت هزینه های انبارداری از مشتری در قالب توافق انبار و مشتری خواهد بود. در نتیجه، با خروج تدریجی زعفران های فعلی از انبار تا سررسید و نیز ایجاد ظرفیت های جدید انباری (که مجموع ظرفیت انبارهای زعفران را به بیش از ۲۰ تن می رساند)انبارهای مورد پذیرش در زمان سررسید نمادهای فعلی، ظرفیت آزادی خواهند داشت و آمادگی لازم برای پذیرش محصول جدید تولیدی سال ۹۸ را دارند که این ظرفیت ها به نمادهای با سررسید جدید اختصاص خواهد یافت.

نگاهی به روند معاملات و قیمت زعفران

براساس این گزارش، بررسی روند معاملات گواهی سپرده کالایی زعفران در بورس کالای ایران از ابتدای سال جاری تاکنون بیانگر رشد قابل توجه این معاملات است به طوریکه بر پایه آمارهای بورس کالا، حجم معاملات گواهی سپرده زعفران در ۵ ماه نخست سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، ۴ برابر شده است. 

 همچنین در نمودار زیر وابستگی قیمت زعفران نگین به نرخ ارز طی سال گذشته و ۵ ماهه نخست سال جاری مشخص است.