به گزارش «کالاخبر» به نقل از اقتصاد آنلاین، از آنجایی‌که کشاورزی یکی از پایه‌های اصلی اقتصاد و تأمین‌کننده امنیت غذایی کشور به شمار می‌رود، وجود بازارهای سازمان‌یافته جهت دادوستد قانونمند و استاندارد کالاهای کشاورزی، می‌تواند نقش بسزایی در توسعه بخش کشاورزی به‌عنوان یکی از محوریترین مؤلفه‌های توسعه اقتصادی کشور داشته باشد.
بسیاری از کارشناسان اقتصادی، عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالای ایران را به سبب شفافیت، عامل کاهش نوسانات قیمت دانسته و معتقدند که با توسعه ابزارهای نوین مالی در بورس کالا، به‌ویژه در بخش کشاورزی، امکان کاهش ریسک خرید کالاها فراهم می‌شود تا تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان بتوانند بسته به نیاز خود، برنامه تولید و مصرف خود را با به‌کارگیری ابزارهای مختلف اجرایی کنند و از نوسانات قیمتی در آینده مصون بمانند.
به اعتقاد بسیاری از نخبگان، داشتن یک بازار متشکل و منسجم برای مبادلات کالایی در کشور، سنگ بنای توسعه است، بر همین اساس، عواملی همچون مسأله حذف ریسک تحویل کالا و تسویه وجه، داشتن یک مرجع قیمت‌گذاری، حذف عدم تقارن اطلاعات عرضه‌کننده‌ها و متقاضیان و در نهایت، وجود یک مکانیسم شفاف برای مبادله کالاها در بورس منجر به توسعه این بازار مالی شده است.
تاریخچه
در قرن پانزدهم میلادی، بازرگانان و صرافان بلژیکی در شهر «بورژ» در مقابل خانه مردی به نام «فن در بورزه» (واندر بورس) جمع می‌شدند و به دادوستد می‌پرداختند؛ به این ترتیب، نام فعالیتی که بعدها یعنی در سال ۱۴۶۰ بازار متشکلی را شامل گشت، از اسم آن مرد بلژیکی گرفته شد.
ریشه‌های ایجاد بورس در ایران نیز به سال ۱۳۱۵ باز می‌گردد. در این سال یک کارشناس بلژیکی به نام «ران لوترفلد» به همراه یک کارشناس هلندی، به درخواست دولت وقت ایران، درباره تشکیل بورس مطالعاتی کرده و طرح تأسیس و اساسنامه آن را تنظیم کردند؛ اما تا تأسیس رسمی بورس در ایران سال‌های زیادی طی شد تا اینکه بورس اوراق بهادار تهران در بهمن‌ماه سال ۱۳۴۶ بر پایه قانون مصوب اردیبهشت‌ماه ۱۳۴۵ تأسیس شد. تا سال ۱۳۸۲، فعالیت بورس در ایران فراز و فرودهایی را تجربه کرد تا اینکه در راستای تحقق اهداف برنامه سوم و چهارم توسعه که مطابق با آن‌ها شورای عالی بورس موظف به راه‌اندازی و گسترش بورس‌های کالایی در ایران شناخته شده بود، بورس فلزات در شهریورماه ۱۳۸۲ (نخستین بورس کالایی در ایران) و بورس کالای کشاورزی ایران در شهریورماه ۱۳۸۳ فعالیت خود را در اقتصاد کشور آغاز کردند.
تغییر رویکرد، عامل موفقیت
در آن زمان، بورس فلزات، بورسی موفق و بورس کالای کشاورزی ناموفق بود تا اینکه در سال ۱۳۸۴، قانون بازار جدید تعیین کرد که بورس‌ها باید به شرکت‌های سهامی تبدیل شده و به‌صورت انتفاعی فعالیت کنند. همچنین بورس کشاورزی نمی‌توانست هزینه‌های خود را تأمین کند و به همین دلیل بر مبنای قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران (مصوب یک آذر ۱۳۸۴، مجلس شورای اسلامی) و با تصویب شورای عالی بورس، شرکت بورس کالای ایران در آذرماه ۱۳۸۵ با منحل شدن بورس فلزات و بورس کالای کشاورزی تشکیل شد و وظایف این دو بورس به بورس جدید منتقل یافت؛ بورس کالای ایران پس از پذیره‌نویسی و برگزاری مجمع عمومی از مهرماه ۱۳۸۶ کار خود را زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار آغاز کرد.
با تشکیل بورس کالا، رینگ کشاورزی با معاملاتی پراکنده و بدون استمرار محصولات مواجه می‌شد تا اینکه کم کم نگاه به بورس کشاورزی تغییر کرد و از سال ۱۳۹۳ شاهد تحول در این بازار بودیم. به این ترتیب، رینگی که درصدی بسیار ناچیزی از ارزش کل معاملات بورس کالا را به خود اختصاص می‌داد با روند مثبت دادوستد کالاها روبه رو شد. در سال ۱۳۹۴ بیش از ۷۶۴ هزار تن محصول به ارزش ۹۴۰۰ میلیارد ریال در بورس کالا معامله شد. این روند در سال ۱۳۹۵ نیز ادامه یافت، به طوری که با معامله ۲ میلیون و ۵۱۰ هزار تن محصول کشاورزی به ارزش ۲۸ هزار میلیارد ریال رسیدیم که نسبت به سال ۹۴ به ترتیب ۲۲۹ درصد و ۱۹۹ درصد رشد کرد.
از ابتدای سال تا ۱۸ اسفند ماه امسال نیز در آماری قابل قبول دو میلیون و ۸۹۶ هزار تن محصول به ارزش ۳۲هزار میلیارد ریال مورد معامله قرار گرفته است. به این ترتیب حجم و ارزش معاملات محصولات کشاورزی در دوره مذکور، ۲۲ و ۱۹درصد به نسبت سال گذشته افزایش یافته است.
ارسال نظر